لیست اسلحه های مجاز در ایران

در ایران، بحث مالکیت و حمل سلاح گرم برای افراد حقیقی همواره با حساسیت های قانونی فراوانی همراه بوده و نیازمند درک عمیق مقررات مربوطه است. به طور کلی، اسلحه های مجاز در ایران برای افراد حقیقی عمدتاً شامل انواع شکاری و ورزشی می شود که تحت ضوابط و مجوزهای سخت گیرانه سازمان اسلحه و مهمات ارتش و سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارند. برای گام نهادن در این مسیر، آگاهی از جزئیات قانونی و رعایت دقیق مراحل ضروری است تا بتوان با مسئولیت پذیری کامل، از این امکان قانونی بهره مند شد.

ورود به دنیای مالکیت و استفاده از سلاح در ایران، بیش از هر چیز، به معنای پذیرش یک مسئولیت سنگین و تعهد به رعایت دقیق قوانین و مقررات است. این مسیر، پیچیدگی های خاص خود را دارد و هر گامی که برداشته می شود، باید با آگاهی کامل و هوشمندی صورت پذیرد. از لحظه تصمیم برای تهیه سلاح، تا فرآیند دریافت مجوز، نگهداری و حتی استفاده از آن در چارچوب های قانونی، همه و همه نیازمند اشراف به جزئیات هستند.

تصور کنید قصد دارید یک تفنگ شکاری تهیه کنید یا در رشته تیراندازی ورزشی فعالیت نمایید. پیش از هر اقدامی، باید درکی جامع از این مسیر داشته باشید. این مقاله، به همین منظور تدوین شده است؛ تا شما را در این سفر پر از جزئیات قانونی، همراهی کند و راهنمایی جامع و شفافی درباره انواع اسلحه های مجاز، شرایط و مراحل دریافت مجوز، و همچنین قوانین مرتبط با شکار قانونمند، ارائه دهد. این یک راهنمای جامع و کاربردی است که به تمامی ابعاد این موضوع می پردازد و چشم اندازی روشن از الزامات و مسئولیت های پیش رو به شما نشان می دهد.

لیست اسلحه های مجاز برای افراد حقیقی در ایران: سفری در دنیای شکاری و ورزشی

زمانی که صحبت از اسلحه های مجاز در ایران برای افراد عادی به میان می آید، در واقع با فهرستی محدود و مشخص روبرو هستیم که بیشتر شامل انواع شکاری و ورزشی می شود. این محدودیت، از ماهیت حساس سلاح گرم نشأت می گیرد و هدف آن، حفظ امنیت جامعه و جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده است. در این بخش، به معرفی دقیق تر این اسلحه ها، کاربردها و ویژگی هایشان می پردازیم تا درک کاملی از آنچه قانون اجازه می دهد، به دست آوریم. این آشنایی، نخستین گام در مسیر مسئولیت پذیری و قانون مداری در زمینه حمل و نگهداری سلاح است.

الف. اسلحه های شکاری مجاز: همراهان وفادار شکارچیان قانونمند

در میان انواع اسلحه های مجاز، تفنگ های شکاری جایگاه ویژه ای دارند. این اسلحه ها، ابزارهایی برای فعالیت های ورزشی و تفریحی قانونمند مانند شکار هستند که البته با مسئولیت های فراوانی همراه است. در ایران، مدل های مختلفی از تفنگ های شکاری، به ویژه تولید داخل، مجوز استفاده و خرید دارند. آشنایی با این مدل ها، به انتخاب درست و متناسب با نیاز هر فرد کمک شایانی می کند.

• نخجیر ۱ – جی اس ۱۰۰: این سلاح، یک تفنگ تک لول کمرشکن است که به طور خاص برای شکار پرندگان طراحی شده. سبکی و سهولت استفاده، آن را به گزینه ای محبوب برای شکارچیان پرنده تبدیل کرده است.
• نخجیر ۲ – جی اس ۲۰۰: نسخه دولول کمرشکن نخجیر ۱، که باز هم برای شکار پرندگان کاربرد دارد. دولول بودن، امکان شلیک سریع تر و پشت سر هم را فراهم می کند که در برخی موقعیت ها می تواند مزیت مهمی باشد.
• نخجیر ۳ – جی اس ۸۰۰: این مدل، با طراحی ارگونومیک و دقت بالا، یک تفنگ گلوله زنی است که برای شکار چهارپایان در نظر گرفته شده. قدرت و دقت آن، برای شکارهای بزرگ تر مناسب است.
• صیاد ۲ – جی اس ۶۰۰: یک تفنگ ساچمه ای با نمره (گیج) ۱۲ که مکانیزم تسلیح دستکش دارد. این سلاح، برای شکار انواع پرندگان و برخی چهارپایان کوچک مورد استفاده قرار می گیرد.
• شاهین – جی اس ۴۰۰: این مدل نیز یک تفنگ ساچمه زنی دیگر است که در میان شکارچیان ایرانی شناخته شده و مورد استفاده قرار می گیرد.
• آرش – جی اس ۱۰۲: همانند شاهین، آرش نیز از تفنگ های ساچمه زنی مجاز است که در فعالیت های شکار کاربرد دارد.
• نابل – تراپ: این تفنگ، بیشتر برای رشته ورزشی تراپ (یک نوع تیراندازی به اهداف پروازی) طراحی شده است، اما می تواند در مواردی به عنوان سلاح شکاری نیز استفاده شود.

هر یک از این مدل ها، ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند. انتخاب بین آن ها به نوع شکاری که مد نظر است و تجربه فرد بستگی دارد. اما مهم تر از انتخاب، درک مسئولیت پذیری در استفاده از این ابزارهاست.

انواع کلی تفنگ های شکاری: تفاوت ها و کاربردها

برای فهم بهتر دنیای تفنگ های شکاری، لازم است با انواع کلی آن ها و تفاوت هایشان آشنا شویم. این آشنایی، به ما کمک می کند تا با دیدی بازتر، به قوانین و محدودیت های مربوط به هر کدام نگاه کنیم.

• ساچمه زنی (Shotgun): این تفنگ ها، به جای یک گلوله، تعداد زیادی ساچمه را به سمت هدف پرتاب می کنند. گیج (Gauge) در این نوع سلاح ها، نشان دهنده قطر لوله است و هرچه عدد گیج کوچک تر باشد، قطر لوله بزرگ تر است (مثلاً گیج ۱۲ رایج تر است). این تفنگ ها برای شکار پرندگان و حیوانات کوچک در فواصل نزدیک تا متوسط مناسب اند، چرا که نیازی به هدف گیری بسیار دقیق ندارند.
• گلوله زنی (Rifle): تفنگ های گلوله زنی، برای شلیک یک گلوله واحد با دقت بالا و برد طولانی طراحی شده اند. کالیبر (Caliber)، که قطر داخلی لوله را بر حسب میلی متر یا اینچ نشان می دهد، در این سلاح ها بسیار مهم است. تفنگ های گلوله زنی برای شکار چهارپایان بزرگ و در فواصل دورتر کاربرد دارند و نیازمند مهارت بالای تیراندازی هستند.
• خفیف (Rimfire): این نوع سلاح ها که معمولاً کالیبر ۰.۲۲ دارند، از مهمات کوچکتر و کم قدرت تر استفاده می کنند. تفنگ های خفیف بیشتر برای تمرین، ممارست و گاهی شکار حیوانات بسیار کوچک مناسب اند. این نوع سلاح نیز، برای کسب مجوز شرایط خاص خود را دارد و اغلب به منظور ورزشی و تمرینی مورد تایید قرار می گیرد.

ب. اسلحه های ورزشی مجاز: دقت و مهارت در میدان مسابقه

علاوه بر تفنگ های شکاری، اسلحه های ورزشی نیز در ایران برای افراد حقیقی، با مجوزهای خاص، مجاز شمرده می شوند. این سلاح ها، نه برای شکار، بلکه برای شرکت در مسابقات تیراندازی و فعالیت های ورزشی طراحی شده اند.

• تفنگ های ورزشی: شامل تفنگ های بادی یا گلوله زنی با کالیبرهای خاص که در رشته های المپیکی و دیگر مسابقات تیراندازی استفاده می شوند.
• تپانچه های تفریحی و مسابقاتی: این تپانچه ها نیز برای رشته های ورزشی مانند تپانچه بادی، تپانچه ۲۵ متر و … کاربرد دارند.

برای تهیه و استفاده از اسلحه های ورزشی، معمولاً باید به هیئت های تیراندازی استان ها مراجعه کرد. این هیئت ها، راهنمایی های لازم را ارائه می دهند و فرآیند اخذ مجوز را تسهیل می کنند. هدف اصلی از این نوع سلاح ها، توسعه ورزش تیراندازی و افزایش مهارت های دقیق زنی در محیطی کنترل شده و ایمن است.

ج. آیا تفنگ بادی نیاز به مجوز دارد؟ یک ابهام رایج

یکی از سوالات پرتکرار در خصوص لیست اسلحه های مجاز در ایران، درباره تفنگ های بادی است. خبر خوب این است که تفنگ های بادی با کالیبرهای استاندارد (معمولاً ۴.۵ و ۵.۵ میلی متر) که برای مصارف ورزشی، تفریحی و شکار حیوانات کوچک طراحی شده اند، نیاز به مجوز حمل و نگهداری ندارند. این سلاح ها، به دلیل قدرت کمتر و سازوکار متفاوت با سلاح های گرم، از شمول قوانین سخت گیرانه مربوط به اسلحه گرم خارج هستند. با این حال، استفاده مسئولانه و رعایت اصول ایمنی در هنگام کار با آن ها، همواره توصیه می شود. همچنین، حمل آن ها در اماکن عمومی به گونه ای که موجب سلب آسایش یا ایجاد رعب و وحشت شود، می تواند با برخورد قانونی همراه باشد.

شرایط عمومی متقاضیان دریافت مجوز حمل اسلحه شکاری/ورزشی: گامی به سوی مسئولیت

دریافت مجوز برای حمل اسلحه های مجاز در ایران، فرآیندی کاملاً قانونمند و مرحله ای است. این مسیر، نیازمند آن است که متقاضی، شرایط خاصی را دارا باشد؛ شرایطی که هریک از آن ها، به نوعی صلاحیت فرد را برای داشتن یک وسیله حساس و قدرتمند، مورد بررسی قرار می دهد. این مراحل، تنها یک روند اداری نیست، بلکه سنجشی جامع از سلامت جسمی، روانی، و صلاحیت امنیتی فرد است تا اطمینان حاصل شود سلاح در دستان افراد مسئول و قانون مدار قرار می گیرد.

شرایط پایه: سنگ بنای صلاحیت

پیش از ورود به جزئیات پیچیده تر، هر متقاضی باید از یک سری شرایط اولیه و پایه برخوردار باشد که مانند یک سنگ بنا برای احراز صلاحیت عمل می کنند.

• حداقل سن ۱۸ سال تمام: این شرط، نشان دهنده آن است که فرد باید به بلوغ فکری و قانونی رسیده باشد تا مسئولیت های مرتبط با حمل سلاح را درک کند.
• وضعیت نظام وظیفه مشخص: برای آقایان، داشتن کارت پایان خدمت، کارت معافیت (دائم یا موقت)، یا گواهی معتبر اشتغال به تحصیل، الزامی است. این مورد، بیانگر شفافیت وضعیت فرد در قبال یکی از مهم ترین تکالیف ملی است.
• سلامت کامل جسمانی و روانی: تایید پزشک معتمد، برای احراز این شرط حیاتی است. فرد باید از نظر بینایی، شنوایی، هماهنگی حرکتی و به ویژه سلامت روان، کاملاً صلاحیت داشته باشد. داشتن سلاح، نیازمند ثبات روانی و جسمی است تا از حوادث ناگوار جلوگیری شود.

شرایط احراز صلاحیت امنیتی: تضمین آرامش جامعه

فراتر از شرایط پایه، احراز صلاحیت امنیتی، از مهم ترین مراحل در فرآیند صدور مجوز حمل اسلحه های مجاز است. این مرحله، با بررسی های دقیق مراجع ذی صلاح، تضمین می کند که فرد متقاضی، هیچ گونه سابقه ای که منجر به تهدید امنیت عمومی شود، ندارد.

• تایید صلاحیت امنیتی از مراجع ذی صلاح: این مرحله، شامل بررسی سوابق فرد در نهادهای امنیتی و انتظامی است.
• عدم سابقه سوء: فرد نباید سابقه ای در زمینه هایی مانند شرارت، جنون، اختلال روانی، تهدید، ارعاب یا هرگونه رفتاری که نشان دهنده عدم مسئولیت پذیری اجتماعی باشد، داشته باشد. این موارد، مستقیماً بر قابلیت فرد در استفاده مسئولانه از سلاح تأثیر می گذارند.
• عدم سابقه قاچاق مواد مخدر، اعتیاد، سرقت، خرید و فروش و نگهداری سلاح و مهمات غیرمجاز: هرگونه سابقه در این جرایم، به معنای رد صلاحیت قطعی متقاضی خواهد بود. این شروط، برای جلوگیری از افتادن سلاح در دست افراد ناسالم یا مخل امنیت جامعه است.

آموزش: گامی اساسی در مسیر استفاده ایمن

مالکیت سلاح، بدون آموزش کافی، خطرناک است. به همین دلیل، گذراندن دوره های آموزشی، جزئی جدایی ناپذیر از فرآیند اخذ مجوز است.

• گذراندن دوره آموزش تیراندازی در اسلحه ومهمات: متقاضیان باید تحت نظر مدیریت اسلحه و مهمات، دوره های تئوری و عملی تیراندازی را با موفقیت پشت سر بگذارند. این دوره ها، شامل آموزش اصول ایمنی، نحوه نگهداری، و استفاده صحیح از سلاح می شود.
• معافیت ۱۰ ساله برای دارندگان کارت پایان خدمت: افرادی که کارت پایان خدمت سربازی دارند، به دلیل گذراندن آموزش های نظامی، تا ۱۰ سال از این دوره آموزشی معاف هستند. این موضوع، نشان دهنده اعتبار آموزش های نظامی در زمینه کار با سلاح است.

با طی کردن موفقیت آمیز تمامی این مراحل، متقاضی خود را برای گام بعدی، یعنی فرآیند دریافت مجوز، آماده می سازد. هر یک از این شروط، به دقت طراحی شده اند تا اطمینان حاصل شود که اسلحه های مجاز در ایران، در مسیر صحیح و به دور از هرگونه سوءاستفاده، مورد استفاده قرار می گیرند.

فرآیند دریافت مجوز حمل اسلحه شکاری/ورزشی: گام به گام تا کسب جواز

اکنون که با شرایط متقاضیان آشنا شدیم، زمان آن رسیده تا به جزئیات فرآیند عملی دریافت مجوز حمل اسلحه های مجاز در ایران بپردازیم. این سفر، با خرید اولیه سلاح آغاز می شود و با دریافت مجوز نهایی به پایان می رسد. هر گام، نیازمند دقت، صبر و رعایت مو به موی دستورالعمل هاست. در این بخش، قدم به قدم، این مسیر را دنبال می کنیم تا هیچ نکته ای از قلم نیفتد و با اطمینان خاطر، به سمت کسب مجوز پیش برویم.

الف. مرحله خرید اولیه: انتخاب و ثبت

نخستین مرحله، انتخاب و خرید سلاح است. اما این خرید، به سادگی خرید یک کالای معمولی نیست و نیازمند رعایت ضوابط خاصی است.

• مراجعه به فروشگاه های مجاز اسلحه ومهمات فروشی: این فروشگاه ها باید دارای پروانه کسب معتبر از معاونت اسلحه و مهمات ارتش باشند. خرید از منابع غیرمجاز، عواقب قانونی بسیار سنگینی دارد.
• خرید از دارندگان سلاح با پروانه حمل معتبر: در صورتی که قصد خرید سلاح دست دوم را دارید، باید از فردی که دارای پروانه حمل معتبر است، خرید کنید. فرآیند انتقال سند، باید تحت نظارت مدیریت اسلحه و مهمات محل سکونت فروشنده یا محل صدور پروانه حمل صورت گیرد. خریدار و فروشنده باید با سلاح و مدارک شناسایی معتبر (شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت برای متولدین ۱۳۵۵ به بعد) به این مرجع مراجعه کنند.

ب. مدارک مورد نیاز جهت درخواست اولیه جواز حمل: پرونده ای کامل

پس از خرید، باید پرونده ای جامع از مدارک مورد نیاز را برای درخواست جواز حمل تهیه کرد. این مدارک، اطلاعات هویتی و صلاحیت های فرد را اثبات می کنند.

• اصل و کپی دو طرفه جواز حمل سلاح (در صورت انتقال): این مدرک، نشان دهنده مالکیت قانونی قبلی است.
• کپی شناسنامه و کارت ملی: مدارک هویتی اصلی برای شناسایی متقاضی.
• فرم تکمیل شده درخواست: فرم های مخصوصی که از معاونت اسلحه و مهمات دریافت می شود و باید با دقت تکمیل شوند.
• فیش های واریزی مربوطه: هزینه های اداری و دولتی برای صدور مجوز که باید به حساب های مشخصی واریز شوند. مبلغ برای سلاح ساچمه زنی و گلوله زنی متفاوت است (مثلاً برای ساچمه زنی ۵۵,۰۰۰ ریال و برای گلوله زنی ۱۶۵,۰۰۰ ریال).
• تعداد قطعه عکس پرسنلی: عکس های جدید و مطابق با استانداردهای رسمی.

ج. مجوز موقت سه ماهه: نگهداری در انتظار جواز اصلی

پس از ارائه مدارک و احراز صلاحیت اولیه، معمولاً یک مجوز موقت سه ماهه برای نگهداری سلاح صادر می شود.

«فرم نگهداری سه ماهه اسلحه شکاری، به متقاضی این امکان را می دهد که تا زمان صدور پروانه اصلی، سلاح خود را فقط در منزل نگهداری کند. این مجوز، به هیچ وجه اجازه حمل سلاح در اماکن عمومی را نمی دهد و صرفاً برای یک دوره انتظار است.»

این فرم، نشان دهنده آن است که فرآیند قانونی آغاز شده، اما تا صدور پروانه نهایی، محدودیت های جدی برای حمل و استفاده وجود دارد. رعایت این محدودیت ها، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است تا از هرگونه سوءتفاهم یا برخورد قانونی جلوگیری شود. این انتظار، گامی دیگر در مسیر مسئولیت پذیری است.

تمدید مجوز حمل اسلحه: راهنمایی کامل برای حفظ اعتبار

مجوز حمل اسلحه های مجاز در ایران، مانند بسیاری از اسناد رسمی، دارای اعتبار زمانی است و باید به موقع تمدید شود. عدم تمدید به موقع، می تواند عواقب جدی قانونی داشته باشد و سلاح را از حالت مجاز خارج کند. بنابراین، اطلاع از زمان بندی و مدارک مورد نیاز برای تمدید، حیاتی است.

زمان بندی تمدید: یک گام جلوتر

برای جلوگیری از مشکلات، همواره توصیه می شود که زودتر از موعد انقضا، برای تمدید اقدام کنید.

• سه ماه زودتر در تهران: ساکنان پایتخت باید حداقل سه ماه قبل از اتمام اعتبار مجوز، فرآیند تمدید را آغاز کنند.
• شش ماه زودتر در شهرستان ها: در شهرستان ها، به دلیل فرآیندهای اداری احتمالی طولانی تر، توصیه می شود شش ماه قبل از اتمام اعتبار، برای تمدید اقدام شود.

مدارک مورد نیاز برای تمدید: به روزرسانی اطلاعات

مدارک لازم برای تمدید، مشابه مدارک اولیه است، اما با تاکید بر ارائه مدارک فعلی و فیش های واریزی جدید.

• اصل جواز حمل سلاح: مدرک اصلی که اعتبار آن رو به اتمام است.
• دفترچه ویژه شکارچیان فاقد اعتبار (در صورت وجود): اگر دارای این دفترچه بوده اید و اعتبار آن تمام شده، باید ارائه شود.
• دو قطعه عکس: عکس های پرسنلی جدید.
• فیش واریزی جدید: مبالغ مربوط به تمدید مجوز که باید به حساب های مشخص دولتی واریز شوند (مبالغ مشابه با صدور اولیه، اما با توجه به آخرین تعرفه ها).

عواقب عدم تمدید به موقع: یک اخطار جدی

نادیده گرفتن زمان بندی تمدید مجوز، می تواند مشکلات جدی ایجاد کند.

• غیرمجاز تلقی شدن سلاح: به محض اتمام اعتبار جواز و عدم تمدید، سلاح شما از نظر قانونی غیرمجاز محسوب می شود.
• برخورد قانونی و تعیین تکلیف سلاح: در صورت کشف یا گزارش سلاح غیرمجاز، فرد با برخورد قانونی مواجه شده و سلاح نیز توسط مراجع ذی صلاح ضبط و تعیین تکلیف خواهد شد. این موضوع می تواند شامل جریمه های سنگین و حتی حبس باشد.

لذا، توجه به زمان بندی و انجام به موقع فرآیند تمدید، برای حفظ وضعیت قانونی اسلحه های مجاز و جلوگیری از عواقب ناخواسته، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

پروانه شکار: شرایط، انواع و نحوه دریافت؛ از پرندگان تا گراز وحشی

داشتن مجوز حمل سلاح، تنها نیمی از داستان است. برای اینکه بتوانید به صورت قانونی به فعالیت شکار بپردازید، باید پروانه شکار نیز دریافت کنید. این دو مدرک، کاملاً مستقل از یکدیگر هستند و هر کدام الزامات خاص خود را دارند.

تفاوت اساسی پروانه حمل و پروانه شکار: دو روی یک سکه

اهمیت درک تفاوت میان این دو پروانه، بسیار بالاست. پروانه حمل، همان طور که از نامش پیداست، صرفاً به شما اجازه می دهد که سلاح خود را به صورت قانونی حمل و نگهداری کنید؛ آن هم با محدودیت هایی، مثلاً نگهداری در منزل و عدم حمل در اماکن عمومی. اما پروانه شکار، مجوز خاصی است که به شما امکان می دهد در زمان ها و مکان های مشخص، و برای گونه های حیوانی خاص، به شکار بپردازید. بدون پروانه شکار، حمل و حتی استفاده از سلاح در طبیعت، غیرقانونی و جرم محسوب می شود.

مدارک مورد نیاز جهت صدور دفترچه ویژه شکارچیان و پروانه شکار: تکمیل مدارک

برای دریافت پروانه شکار، به مدارک زیر نیاز خواهید داشت:

• اصل جواز حمل سلاح معتبر: این پیش نیاز اساسی است، زیرا بدون داشتن جواز حمل معتبر، امکان دریافت پروانه شکار وجود ندارد.
• داشتن دفترچه شناسایی ویژه شکارچیان: این دفترچه، سوابق شکار و اطلاعات مربوط به فعالیت های شکارچی را ثبت می کند.
• یک قطعه عکس: عکس پرسنلی جدید.
• فیش واریزی مربوطه: برای پروانه شکار پرندگان، مبلغ ۴۰۰,۰۰۰ ریال (بر اساس تعرفه های گذشته، که ممکن است تغییر کرده باشد) به حساب ۲۱۷۰۶۰۴۹۰۲۰۰۳ نزد بانک ملی واریز شود.

شرایط قانونی شکار انواع حیوانات (صادره توسط سازمان حفاظت محیط زیست): احترام به طبیعت

سازمان حفاظت محیط زیست، به عنوان متولی اصلی حیات وحش، شرایط بسیار دقیقی را برای شکار انواع حیوانات تعیین می کند. رعایت این شرایط، نه تنها از نظر قانونی الزامی است، بلکه احترام به طبیعت و حفظ تنوع زیستی را نیز به همراه دارد.

شکار پرندگان: قواعدی برای حفاظت

شکار پرندگان، تابع مقررات خاصی است که باید با دقت رعایت شوند:

• اعتبار پروانه شکار: معمولاً از اول مهرماه تا پانزدهم اسفند همان سال.
• روزهای مجاز شکار: اغلب دو روز آخر هفته (پنج شنبه و جمعه).
• تعداد شکار در هر سفر: معمولاً حداکثر چهار قطعه پرنده.
• شکار در مناطق آزاد: فقط در مناطق آزاد و خارج از مناطق حفاظت شده و شکار ممنوع، مجاز است.
• سابقه تخلف: پروانه شکار فقط برای افرادی صادر می شود که سابقه تخلف از قوانین شکار نداشته باشند.

شکار گراز وحشی: قوانین اقلیت ها

شکار گراز وحشی در ایران، موضوعی خاص و محدود به اقلیت های دینی است:

• فقط برای اقلیت های دینی: به دلیل نجس بودن گراز از دیدگاه اسلام، شکار آن برای مسلمانان شیعه ممنوع است. پروانه شکار گراز فقط برای اقلیت های دینی صادر می شود.
• اعتبار پروانه: معمولاً سه روز از تاریخ صدور.
• شکار در مناطق آزاد: مانند پرندگان، شکار گراز نیز فقط در مناطق آزاد مجاز است.
• سابقه تخلف: عدم سابقه تخلف از قوانین شکار، شرط لازم برای دریافت این پروانه است.

شکار خرگوش و تشی: محدودیت ها و ملاحظات

شکار خرگوش و تشی نیز با مقرراتی همراه است:

• برای اقلیت های دینی و مسلمانان غیر شیعه: مانند گراز، این شکار نیز برای مسلمانان شیعه ممنوع است.
• تعداد شکار در هر سفر: معمولاً دو سر خرگوش یا تشی.
• روزهای مجاز شکار: دو روز آخر هفته.
• شکار در مناطق آزاد: صرفاً در مناطق آزاد.
• ممنوعیت شکار در شب و استفاده از نورافکن: این فعالیت ها به دلیل آسیب به حیات وحش و عدم امکان پایش دقیق، ممنوع است.

شکار خرگوش با تازی: شیوه ای سنتی با قوانین مدرن

شکار خرگوش با استفاده از سگ های تازی، یک روش سنتی است که قوانین خاص خود را دارد:

• برای اقلیت های دینی و مسلمانان غیر شیعه: همانند شکار خرگوش بدون تازی.
• اعتبار پروانه: از اول مهرماه تا پانزدهم اسفند همان سال.
• شکار در سه روز آخر هفته: شامل پنج شنبه، جمعه و شنبه (در برخی موارد).
• تعداد شکار در هر سفر: حداکثر دو سر خرگوش.
• تعداد تازی: شکارچی مجاز به استفاده از دو قلاده تازی است و استفاده از تعداد بیشتر تازی (حتی متعلق به چند شکارچی) ممنوع است.

با رعایت این قوانین، شکارچیان می توانند در چارچوب قانون، از این فعالیت لذت ببرند و در عین حال، به حفظ و پایداری حیات وحش نیز کمک کنند. این مسئولیت پذیری، جوهره یک شکار قانونمند و اخلاق مدار است.

چه کسانی در ایران اجازه حمل سلاح گرم دارند (گروه های خاص): حافظان امنیت و نظم

علاوه بر افراد حقیقی که تحت شرایط خاص می توانند اسلحه های مجاز در ایران را برای مقاصد شکاری یا ورزشی حمل کنند، گروه های مشخصی نیز به واسطه شغل یا مسئولیت هایشان، اجازه حمل سلاح گرم را دارند. این گروه ها، اغلب در چارچوب نیروهای مسلح و نهادهای امنیتی فعالیت می کنند و حمل سلاح برای آن ها، جزئی از وظیفه و مأموریتشان محسوب می شود. اما حتی برای این افراد نیز، ضوابط و آموزش های خاصی در نظر گرفته شده است.

• بسیجیان آموزش دیده زیر نظر سپاه پاسداران: این افراد، پس از گذراندن دوره های آموزشی فشرده و تخصصی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بر اساس نیاز و مأموریت های محوله، ممکن است اجازه حمل سلاح گرم را داشته باشند.
• نظامیان بازنشسته: کسانی که در دوران خدمت خود در نیروهای مسلح، حق حمل سلاح داشته اند، پس از بازنشستگی نیز تحت شرایطی خاص و با بررسی های مجدد، می توانند این حق را حفظ کنند.
• کارکنان نیروهای مسلح (به ویژه نیروی انتظامی) در شیفت فراغت: افسران و درجه داران نیروهای مسلح، به ویژه در نیروی انتظامی، ممکن است در ساعات غیرکاری و فراغت خود نیز با توجه به ماهیت شغلشان و برای دفاع شخصی، با رعایت دستورالعمل ها و پس از طی آموزش های لازم، اجازه حمل سلاح را داشته باشند.

برای تمامی این گروه ها، الزامات تکمیلی نیز وجود دارد که شامل گذراندن مجدد آموزش های لازم تحت نظر پلیس پیشگیری و بررسی های مداوم سلامت جسمی و روانی است. این سخت گیری ها، اطمینان می دهد که حمل سلاح، حتی توسط گروه های متخصص، همواره تحت نظارت و با رعایت بالاترین استانداردهای ایمنی و مسئولیت پذیری انجام می شود. این تدابیر، سنگ بنای حفظ امنیت و آرامش در جامعه است.

نکات مهم و هشدارهای قانونی تکمیلی: چراغ راهی در مسیر مسئولیت پذیری

در مسیر مالکیت و استفاده از اسلحه های مجاز در ایران، علاوه بر تمامی قوانین و فرآیندهایی که تاکنون به آن ها اشاره شد، نکات و هشدارهای قانونی دیگری نیز وجود دارد که رعایتشان، برای جلوگیری از هرگونه مشکل، حیاتی است. این نکات، تکمیل کننده پازل مسئولیت پذیری هستند و نشان می دهند که چگونه باید با این ابزار حساس رفتار کرد.

محدودیت های حمل سلاح: مرزهای قانونی

تصور کنید جواز حمل سلاح شکاری دارید. این به معنای آزادی کامل در حمل آن نیست.

«دارنده سلاح شکاری مجاز، تحت هیچ شرایطی اجازه حمل سلاح خود در خیابان و اماکن عمومی را ندارد، مگر با مجوز خاص. در صورت مشاهده توسط مأمورین، برخورد قانونی قاطع با دارنده سلاح و خود سلاح انجام خواهد شد.»

مجوز حمل، اغلب برای نگهداری و حمل و نقل سلاح تا محل شکار یا میدان تیر است و نه برای گشت وگذار با آن در سطح شهر.

تعمیر و دستکاری سلاح: تخصصی که نباید نادیده گرفته شود

دستکاری یا تعمیر بخش های کلیدی سلاح، فعالیتی بسیار حساس است و باید توسط متخصصین مجاز انجام شود.

• ممنوعیت تعمیر یا تعویض لول، گلنگدن و کپ: دارنده سلاح، چه خود فرد و چه تعمیرکاران غیرمتخصص، مجاز به تعمیر، تعویض، دستکاری یا جوشکاری این سه قسمت اصلی سلاح شکاری نیستند.
• لزوم مراجعه به مدیریت اسلحه و مهمات ارتش: در صورت بروز مشکل در این بخش ها، فرد باید حتماً به مدیریت اسلحه و مهمات محل سکونت خود مراجعه کند تا از طریق مراجع مربوطه (مانند وزارت دفاع) برای تعمیرات تخصصی اقدام شود.

فروش اسلحه شکاری: رعایت ضوابط انتقال

فروش سلاح شکاری نیز، مستلزم رعایت ضوابط خاصی است:

• لزوم تأیید اعتبار پروانه حمل پیش از فروش: اگر قصد فروش سلاح خود را دارید، باید ابتدا اطمینان حاصل کنید که پروانه حمل شما معتبر است و در صورت لزوم، آن را تمدید کنید. فروش سلاح با پروانه منقضی، قانونی نیست.
• فرآیند انتقال سند: همان طور که در بخش خرید ذکر شد، فرآیند فروش و انتقال سند باید تحت نظارت مراجع ذی صلاح و با حضور خریدار و فروشنده صورت پذیرد.

وضعیت سلاح موروثی: میراثی با مسئولیت های قانونی

سلاح هایی که به صورت موروثی به افراد می رسند، نیز باید قانونی شوند.

وراث باید با مراجعه به مدیریت اسلحه و مهمات ارتش و ارائه مدارک مربوط به وراثت (مانند گواهی حصر وراثت)، نسبت به تعیین تکلیف سلاح اقدام کنند. این فرآیند، شامل ثبت سلاح به نام وراث واجد شرایط یا تحویل آن به مراجع ذی صلاح خواهد بود.

اولویت جانبازان: جایگاه ویژه ایثارگران

برای جانبازان گرانقدر انقلاب اسلامی، تسهیلاتی در نظر گرفته شده است. معمولاً در فرآیند اخذ یا تمدید مجوز حمل سلاح شکاری، اولویت هایی برای این عزیزان قائل می شوند و ممکن است برخی از مراحل اداری برای آن ها ساده تر یا سریع تر انجام شود. اما همچنان، رعایت اصول کلی صلاحیت امنیتی و سلامت روانی برای آن ها نیز الزامی است. توصیه می شود جانبازان محترم، برای اطلاع از جزئیات دقیق، مستقیماً به معاونت اسلحه و مهمات ارتش مراجعه کنند.

نتیجه گیری: مسئولیت پذیری، جوهره مالکیت سلاح قانونی

همان طور که در این سفر پر از جزئیات قانونی پیمودیم، مشخص شد که مالکیت و استفاده از اسلحه های مجاز در ایران، فرآیندی کاملاً قانونمند، پیچیده و نیازمند مسئولیت پذیری حداکثری است. از لحظه انتخاب نوع سلاح شکاری یا ورزشی، تا احراز شرایط فردی و امنیتی، و سپس طی کردن گام به گام فرآیند دریافت و تمدید مجوز، و در نهایت رعایت دقیق قوانین شکار و حمل، هر مرحله ای از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

هدف از تمامی این مقررات، نه تنها کنترل و محدود کردن دسترسی به سلاح گرم، بلکه تضمین امنیت جامعه و حفظ حیات وحش و محیط زیست است. سلاح، ابزاری است که در دست افراد ناآگاه و بی مسئولیت می تواند به فاجعه تبدیل شود؛ اما در دستان افراد آموزش دیده، قانون مدار و مسئولیت پذیر، می تواند در چارچوب های مشروع خود مورد استفاده قرار گیرد.

به یاد داشته باشید که پروانه حمل، تنها مجوز قانونی برای جابجایی و نگهداری سلاح در شرایط مشخص است و مجوز شکار نیست. برای هرگونه فعالیت شکار، باید پروانه جداگانه از سازمان حفاظت محیط زیست دریافت شود و تمامی محدودیت های زمانی، مکانی و گونه ای رعایت گردد. دستکاری سلاح، حمل غیرمجاز در اماکن عمومی و عدم تمدید به موقع جواز، همگی می توانند عواقب قانونی سنگین و جبران ناپذیری به دنبال داشته باشند.

این مقاله، تلاش کرد تا راهنمایی جامع و شفافی در اختیار شما قرار دهد. با این حال، قوانین همواره در حال تغییر و به روزرسانی هستند. بنابراین، توصیه اکید می شود که برای کسب آخرین اطلاعات و اطمینان از صحت آن ها، همواره به سایت ها و نهادهای رسمی، مانند سازمان اسلحه و مهمات ارتش و سازمان حفاظت محیط زیست، مراجعه نمایید. مسئولیت پذیری، آگاهی و قانون مداری، کلید اصلی برای ورود امن و پایدار به دنیای مالکیت و استفاده از سلاح های مجاز است.