نمونه صلح نامه عمری

صلح عمری، راهکاری حقوقی و منعطف برای انتقال مالکیت یک ملک (اعم از آپارتمان، زمین یا منزل مسکونی) به شخص دیگر است، با این شرط مهم که حق استفاده و بهره برداری از آن ملک تا پایان عمر به انتقال دهنده تعلق داشته باشد. این سند می تواند آرامش خاطر زیادی برای هر دو طرف به ارمغان بیاورد و در بسیاری از مواقع راهگشای پیچیدگی های حقوقی است.

مدیریت و تعیین تکلیف اموال، یکی از دغدغه های اصلی بسیاری از افراد در طول زندگی است. هر کسی دوست دارد با فراغ بال و اطمینان خاطر، آینده دارایی های خود را ترسیم کند و از بروز هرگونه اختلاف احتمالی در آینده جلوگیری نماید. در این میان، عقود و قراردادهای گوناگونی وجود دارند که هر کدام کاربردها و ویژگی های خاص خود را دارند. یکی از پرکاربردترین و مؤثرترین این قراردادها، «صلح عمری» است که تجربه ای منحصر به فرد در انتقال مالکیت و حفظ حق استفاده برای فرد در قید حیات را فراهم می آورد. این سند، بیش از یک قرارداد خشک حقوقی، ابزاری است برای مدیریت آینده، پرهیز از دغدغه ها و ایجاد آرامش خاطر برای خانواده ها و افراد. آنانی که قصد دارند میراث خود را به شیوه ای مدبرانه منتقل کنند، معمولاً به سراغ این نوع صلح نامه می روند تا هم از منافع ملک تا پایان عمر خود بهره مند شوند و هم از انتقال قطعی آن به وارثان یا اشخاص مورد نظرشان اطمینان یابند.

در دنیای امروز که پیچیدگی های حقوقی و اداری رو به فزونی است، آشنایی با جزئیات و ظرایف چنین قراردادهایی اهمیت ویژه ای پیدا می کند. شاید در نگاه اول، تنظیم یک صلح نامه عمری ساده به نظر برسد، اما تجربه نشان داده است که کوچکترین غفلت در درج شروط یا رعایت نکردن قواعد قانونی، می تواند به بروز مشکلات جدی و حتی بطلان سند منجر شود. به همین دلیل، درک عمیق از ماهیت این عقد، شناخت انواع آن، آگاهی از نکات کلیدی در تنظیم شروط و مراحل قانونی ثبت آن، برای هر کسی که قصد استفاده از این ابزار حقوقی را دارد، ضروری است. این مقاله می کوشد تا با ارائه اطلاعات جامع و کاربردی، راهنمای گام به گام و در نهایت یک نمونه صلح نامه عمری کامل، به تمامی ابهامات در این زمینه پاسخ دهد و مسیری مطمئن را پیش روی افراد قرار دهد.

صلح عمری چیست؟ درک ابعاد حقوقی و ماهیت آن

برای شروع هر سفر حقوقی، درک مسیر و مقصد از اهمیت بالایی برخوردار است. صلح عمری نیز از این قاعده مستثنی نیست. زمانی که افراد با تجربه در حوزه حقوق، از صلح عمری صحبت می کنند، در واقع به قراردادی اشاره دارند که بر پایه ماده ۷۵۸ قانون مدنی شکل می گیرد. این ماده به صراحت بیان می دارد که صلح می تواند در مورد هر دعوا یا معامله ای واقع شود و حتی در جایی که طرفین قصد معامله ای را ندارند، می توانند بر یک امر خاص با هم صلح کنند. صلح عمری در حقیقت نوعی انتقال مالکیت عین مال است، در حالی که حق بهره برداری و استفاده از آن مال (حق انتفاع) تا زمانی که مصالح (انتقال دهنده) در قید حیات است، برای خود او باقی می ماند.

ماهیت حقوقی صلح نامه عمری از جمله نکاتی است که آگاهی از آن می تواند از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کند. این عقد، یک عقد لازم محسوب می شود؛ به این معنی که پس از امضای آن، هیچ یک از طرفین به تنهایی و بدون رضایت طرف دیگر (مگر در موارد خاص و با شرط فسخ)، نمی توانند آن را بر هم بزنند. برخلاف عقود جایز که هر طرف می تواند هر زمان که بخواهد آن را فسخ کند، صلح عمری به قرارداد استحکام و پایداری می بخشد. همچنین، این عقد یک عقد رضایی است؛ یعنی با صرف توافق و رضایت طرفین تشکیل می شود و نیاز به قبض و اقباض (گرفتن و دادن فیزیکی مال) ندارد، اگرچه در رویه عملی برای اطمینان بیشتر، قبض مال الصلح و گاهی خود مال مورد صلح در سند قید می شود.

اوصاف و ارکان کلیدی در صلح عمری

برای اینکه یک صلح نامه عمری به درستی و اعتبار کامل تنظیم شود، باید ارکان اصلی آن به طور دقیق تعریف و مشخص گردند. تجربه به ما نشان داده که دقت در این ارکان، پایه و اساس هر صلح نامه مستحکم است:

• مصالح: شخصی است که مالکیت عین مال را منتقل می کند و حق انتفاع را برای خود نگه می دارد.
• متصالح: شخصی است که مالکیت عین مال را به دست می آورد.
• مورد صلح: همان مالی است که مالکیت آن منتقل می شود، مانند یک آپارتمان، زمین یا مغازه. مشخصات دقیق آن، از جمله پلاک ثبتی، متراژ، کاربری و آدرس، باید به روشنی ذکر شود.
• مال الصلح (وجه المصالحه): عوض یا مبلغی (حتی اندک) است که متصالح در ازای انتقال مالکیت به مصالح می پردازد. این مال الصلح، یکی از شروط صحت عقد صلح است و نبود آن می تواند به اشکال در قرارداد منجر شود.
• مدت: در صلح عمری، مدت انتفاع (بهره برداری) به عمر مصالح وابسته است و تا زمان حیات او ادامه می یابد.

تفاوت های صلح عمری با سایر عقود مشابه: تجربه تمایز

در حوزه حقوق، بسیاری از عقود ظاهراً شبیه به هم هستند، اما در واقع تفاوت های بنیادینی دارند که در عمل، آثار حقوقی بسیار متفاوتی ایجاد می کنند. درک این تمایزها برای تنظیم یک نمونه صلح نامه عمری مؤثر، حیاتی است:

صلح عمری و وصیت

یکی از متداول ترین اشتباهات، یکی دانستن صلح عمری با وصیت است. اما تفاوت اصلی و محوری آن ها در زمان اثر است. وصیت، یک عمل حقوقی است که اثر آن پس از فوت موصی (وصیت کننده) ظاهر می شود و تا قبل از فوت قابل رجوع است. همچنین، وصیت فقط تا یک سوم اموال نافذ است و برای بیش از آن نیاز به اجازه ورثه دارد. در مقابل، صلح عمری یک عقد نافذ و لازم در زمان حیات مصالح است. به محض امضای سند، مالکیت عین مال به متصالح منتقل می شود و این انتقال قطعی است، اگرچه حق انتفاع برای مصالح باقی می ماند. این بدان معناست که صلح عمری محدودیت یک سوم وصیت را ندارد و انتقال مالکیت بلافاصله اتفاق می افتد.

صلح عمری و هبه (بخشیدن)

هبه به معنای بخشیدن مال به دیگری است و می تواند بلاعوض یا معوض باشد. تفاوت کلیدی آن با صلح عمری در حق انتفاع و قابلیت رجوع است. در هبه، معمولاً تمامی حقوق مالکیت، شامل عین و منافع، به موهوب له (گیرنده هبه) منتقل می شود. همچنین، در هبه بلاعوض، واهب (بخشنده) در بسیاری از موارد حق رجوع از هبه را دارد، مگر در شرایط خاصی مانند تصرف موهوب له در مال یا فوت واهب یا موهوب له. اما در نمونه صلح نامه عمری، حق انتفاع تا پایان عمر مصالح برای او محفوظ می ماند و چون عقد صلح لازم است، پس از انعقاد، مصالح حق رجوع یک جانبه ندارد (مگر با شرط فسخ).

صلح عمری، صلح رقبی و صلح سکنی

این سه اصطلاح، همگی به نوعی حق انتفاع را بیان می کنند، اما با تفاوت های ظریف:

• صلح رقبی: در این نوع صلح، حق انتفاع برای مدت معین و مشخصی (مثلاً ۱۰ سال) به متصالح داده می شود.
• صلح سکنی: در این صلح، حق سکونت در ملک (فقط سکونت، نه تمامی منافع) به مدت معین یا به عمر یکی از طرفین داده می شود.
• صلح عمری: همانطور که گفته شد، حق انتفاع از تمامی منافع مال، تا پایان عمر مصالح برای او محفوظ می ماند. این صلح نه تنها حق سکونت، بلکه حق اجاره دادن یا هر نوع بهره برداری دیگر را نیز شامل می شود.

درک عمیق از تفاوت های صلح عمری با وصیت و هبه، به افراد کمک می کند تا با دید بازتری تصمیم بگیرند و از ابزاری حقوقی استفاده کنند که به درستی پاسخگوی نیازها و اهداف آن ها باشد.

دلایل و کاربردهای صلح عمری: چرا این قرارداد را انتخاب کنیم؟

افراد و خانواده ها به دلایل مختلفی به سراغ تنظیم صلح عمری می روند. این قرارداد، با ویژگی های خاص خود، پاسخگوی نیازهایی است که کمتر قراردادی می تواند به این جامعیت آن ها را پوشش دهد. در واقع، تجربه نشان داده که صلح عمری، ابزاری قدرتمند برای مدیریت هوشمندانه دارایی ها در زمان حیات و پس از آن است:

• حفظ حق انتفاع و استفاده از ملک برای مصالح در طول عمر: شاید مهم ترین دلیل انتخاب صلح عمری برای بسیاری از افراد، همین باشد. مالک می خواهد ملک خود را به شخص خاصی منتقل کند، اما در عین حال نمی خواهد در زمان حیات خود، از حق استفاده و بهره برداری از آن محروم شود. با صلح عمری، عین ملک منتقل می شود، اما مصالح تا پایان عمر خود می تواند در آن سکونت کند، آن را اجاره دهد یا به هر نحو دیگری از منافع آن بهره مند شود. این ویژگی آرامش خاطر بزرگی را به مصالح می دهد که می داند تا زمانی که زنده است، سرپناه و منبع درآمد خود را حفظ کرده است.
• اطمینان از انتقال مالکیت به شخص مورد نظر پس از فوت و پیشگیری از مشکلات ارث: بسیاری از اختلافات خانوادگی پس از فوت سرپرست خانواده، بر سر تقسیم ارث و میراث رخ می دهد. با تنظیم یک نمونه صلح نامه عمری، فرد می تواند اطمینان حاصل کند که مالکیت عین ملک پس از فوتش، به همان شخصی که مد نظر دارد (که می تواند یکی از ورثه یا حتی یک فرد غیر از ورثه باشد) منتقل می شود و از بروز درگیری ها و کشمکش های احتمالی جلوگیری می کند. این راهکاری مؤثر برای افرادی است که قصد دارند بخشی از اموال خود را به شیوه ای خاص، خارج از قواعد سهم الارث قانونی، منتقل کنند.
• جلوگیری از فروش یا تصرف ملک توسط متصالح در زمان حیات مصالح: از آنجا که حق انتفاع ملک تا پایان عمر مصالح برای او محفوظ است، متصالح نمی تواند تا قبل از فوت مصالح، بدون رضایت او ملک را بفروشد یا به طور کامل تصرف کند. این شرط، تضمینی است برای مصالح که متصالح تا زمانی که او زنده است، نمی تواند به طور کامل در ملک دخل و تصرف کند و حق انتفاع او را تضییع نماید.
• انتقال ملک به اشخاص غیر از ورثه قانونی: در بسیاری از مواقع، افراد مایلند بخشی از اموال خود را به کسی غیر از ورثه قانونی شان (مثلاً فرزند خوانده، دوست، یا خیریه) منتقل کنند. وصیت با محدودیت یک سوم همراه است و اگر مال مورد نظر بیش از این مقدار باشد، نیاز به اجازه ورثه دارد. اما صلح عمری، این امکان را فراهم می آورد که عین مال، هر چقدر هم که ارزش داشته باشد، به شخص ثالث منتقل شود و تنها منافع آن برای مصالح حفظ گردد. این کار به مصالح اجازه می دهد تا با آزادی عمل بیشتری، به خواسته های خود در مورد دارایی هایش جامه عمل بپوشاند.

در مجموع، صلح عمری ابزاری برای آینده نگری، جلوگیری از مشکلات حقوقی و خانوادگی، و تضمین خواسته های فرد در مورد دارایی هایش است. این تجربه حقوقی، انعطاف پذیری و اطمینان خاطر را به ارمغان می آورد و از این رو، انتخابی هوشمندانه برای بسیاری محسوب می شود.

انواع صلح عمری و شرایط آن ها

در بررسی صلح نامه عمری، متوجه می شویم که این عقد نیز مانند بسیاری از عقود دیگر، می تواند در اشکال مختلفی تنظیم شود که هر یک دارای شرایط و پیامدهای خاص خود هستند. انتخاب نوع صلح عمری بستگی به اهداف و نیات مصالح دارد. در تجربه حقوقی، دو نوع اصلی از صلح عمری رایج است: بلاعوض و معوض.

صلح عمری بلاعوض

در این نوع صلح عمری، مصالح (انتقال دهنده) بدون دریافت هیچ عوض یا بهای مادی قابل توجهی، عین ملک خود را به متصالح منتقل می کند، اما حق انتفاع را برای خود حفظ می نماید. در واقع، هدف اصلی مصالح از این کار، بیشتر جنبه های عاطفی، اخلاقی یا خیرخواهانه دارد. مثلاً پدری که می خواهد ملک خود را به یکی از فرزندانش منتقل کند، اما خودش تا پایان عمر در آن زندگی کند، می تواند از صلح عمری بلاعوض استفاده کند.

شرایط و نکات خاص صلح عمری بلاعوض:

• هدف غیرمادی: معمولاً این نوع صلح با هدف کمک به متصالح، حل مشکلات خانوادگی، یا جلوگیری از اختلافات آتی بین ورثه صورت می گیرد.
• مال الصلح نمادین: با اینکه مال الصلح (عوض) در صلح بلاعوض، اغلب مبلغ ناچیز و نمادینی (مثل یک شاخه گل، یک جلد کتاب یا یک مبلغ اندک ریالی) است، اما وجود همین مال الصلح هرچند کوچک، برای صحت عقد صلح ضروری است. این نکته ای است که در تجربه تنظیم صلح نامه ها، همواره به آن توجه می شود تا قرارداد از نظر قانونی کاملاً معتبر باشد.
• عدم قابلیت رجوع: همانطور که پیشتر اشاره شد، عقد صلح عمری، حتی اگر بلاعوض باشد، یک عقد لازم است و مصالح نمی تواند یک جانبه آن را فسخ کند، مگر اینکه شرط خیار فسخ برای مدت معینی در متن قرارداد درج شده باشد.

صلح عمری معوض

در این نوع صلح نامه عمری، انتقال مالکیت عین مال به متصالح، در ازای دریافت یک عوض یا بهای مشخص صورت می گیرد. این عوض می تواند پول نقد، انتقال مالکیت یک ملک دیگر، ارائه خدمات مشخص، یا هرگونه تعهد و مال دیگری باشد که طرفین بر آن توافق کرده اند. این نوع صلح بیشتر جنبه معاوضه یا تبادل اقتصادی دارد.

شرایط و نکات خاص صلح عمری معوض:

• وجود عوض مشخص: در این حالت، مال الصلح ارزش مادی قابل توجهی دارد و به عنوان عوض در برابر انتقال عین ملک قرار می گیرد. مثلاً متصالح مبلغ قابل توجهی پول نقد به مصالح پرداخت می کند.
• تنوع عوض: عوض می تواند بسیار متنوع باشد. در تجربه کاری، نمونه هایی دیده شده که عوض، تعهد به نگهداری و پرستاری از مصالح تا پایان عمر یا پرداخت مستمری ماهانه به او بوده است. نکته مهم این است که عوض باید مشخص و معین باشد تا امکان هرگونه ابهام یا اختلاف را از بین ببرد.
• استحکام بیشتر: به دلیل وجود عوض مادی، این نوع صلح عمری معمولاً از استحکام بیشتری برخوردار است و کمتر با چالش های حقوقی مواجه می شود، زیرا هر دو طرف منفعت مادی مشخصی از قرارداد می برند.

انتخاب بین صلح عمری بلاعوض و معوض، کاملاً به اهداف و شرایط فردی مصالح بستگی دارد. اگر هدف صرفاً انتقال مالکیت به دلیلی غیرمادی است، صلح بلاعوض مناسب است. اما اگر مصالح در ازای انتقال ملک، انتظار دریافت منفعت مادی یا خدمتی را دارد، صلح معوض گزینه بهتری خواهد بود. در هر دو حالت، مشورت با یک متخصص حقوقی برای تنظیم دقیق و کامل نمونه صلح نامه عمری، یک گام هوشمندانه و ضروری است.

نمونه صلح نامه عمری جامع و کامل (ماده به ماده با توضیحات)

تنظیم یک نمونه صلح نامه عمری، نیازمند دقت فراوان در جزئیات حقوقی است. هر کلمه و هر بندی می تواند تأثیر عمیقی بر سرنوشت ملک و حقوق طرفین داشته باشد. در ادامه، یک نمونه قرارداد کامل به همراه توضیحات تفصیلی هر ماده ارائه می شود تا راهنمایی جامع برای تنظیم سند باشد. این نمونه، حاصل تجربه و تلفیق نکات کلیدی است که در طول سالیان متمادی در این حوزه به دست آمده است.

بسمه تعالی

صلح نامه قطعی عمری با حق انتفاع و خیار فسخ

ماده 1: طرفین قرارداد

در این بخش، مشخصات کامل مصالح (انتقال دهنده) و متصالح (گیرنده) باید به دقت ثبت شود. تجربه نشان می دهد که هرگونه اشتباه در این بخش، می تواند منجر به ابطال سند شود.

• مصالح: آقای/خانم (نام و نام خانوادگی) فرزند (نام پدر) به شماره شناسنامه (………..), شماره ملی (………..), تاریخ تولد (………..), صادره از (شهر/بخش) به نشانی کامل (آدرس دقیق پستی به همراه کد پستی و شماره تلفن ثابت و همراه). سمت: (اصالتاً، یا وکالتاً به موجب وکالت نامه شماره ……….. مورخ ……….. دفترخانه ………..، یا ولایتاً/قیمومتاً/وصایتاً به نمایندگی از ………..)
• متصالح: آقای/خانم (نام و نام خانوادگی) فرزند (نام پدر) به شماره شناسنامه (………..), شماره ملی (………..), تاریخ تولد (………..), صادره از (شهر/بخش) به نشانی کامل (آدرس دقیق پستی به همراه کد پستی و شماره تلفن ثابت و همراه). سمت: (اصالتاً، یا وکالتاً به موجب وکالت نامه شماره ……….. مورخ ……….. دفترخانه ………..، یا ولایتاً/قیمومتاً/وصایتاً به نمایندگی از ………..)

توضیحات تکمیلی: اطمینان از صحت مشخصات شناسنامه ای و کد ملی، تطابق آدرس ها و احراز اهلیت قانونی (بالغ، عاقل و رشید بودن) طرفین از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورت اقدام از طریق وکالت یا قیمومت، ارائه اصل و کپی اسناد مربوطه الزامی است.

ماده 2: مورد صلح و حدود و مشخصات آن

این بخش قلب قرارداد است و باید با نهایت دقت، مشخصات کامل و دقیق ملکی که موضوع صلح است، درج شود. هرگونه ابهام در مورد ملک، می تواند سند را بی اعتبار کند.

تمامی شش دانگ (یا میزان مشخصی از دانگ ها) یک واحد آپارتمان مسکونی/تجاری/اداری/یک قطعه زمین/یک باب مغازه/یک واحد ویلایی، به مساحت (عدد) متر مربع، دارای پلاک ثبتی شماره (فرعی) از (اصلی) واقع در بخش (………) ثبت (………) شهرستان (………)، به نشانی دقیق (آدرس کامل ملک، محله، کوچه، پلاک)، به شماره چاپی سند مالکیت (………) صادر شده از اداره ثبت اسناد و املاک (………) که در یک جلد سند مالکیت قطعی به شماره (………) دفتر (………) به تاریخ (………) به نام مصالح ثبت گردیده است. مورد صلح شامل جمیع توابع، لواحق، منضمات و منصوبات عرفی و قانونی از قبیل امتیازات آب، برق، گاز، تلفن، پارکینگ شماره (………)، انباری شماره (………) و سایر مشاعات و مشترکات قانونی و اختصاصی می باشد که متصالح با رؤیت کامل و اطلاع از کمیت، کیفیت، موقعیت، وضعیت فیزیکی و حقوقی آن، اقدام به قبول مورد صلح نموده است. مصالح اقرار نمود که ملک مذکور در رهن، وثیقه یا بازداشت نبوده و حقوق و منافع آن به هیچ شخص یا نهاد دیگری واگذار نشده است.

ماده 3: مال الصلح (وجه المصالحه)

همانطور که قبلاً اشاره شد، مال الصلح، حتی اگر ناچیز باشد، برای صحت عقد صلح ضروری است. این ماده میزان آن را مشخص می کند.

مبلغ (عدد) ریال (معادل عدد تومان) (به حروف) ریال، که به اظهار مصالح، تماماً و فی المجلس نقداً از متصالح دریافت گردیده و مصالح به دریافت کامل آن اقرار و اذعان نمود.

ماده 4: شروط و تعهدات صلح نامه (مهمترین بخش)

این بخش، مهمترین قسمت نمونه صلح نامه عمری است که حقوق و تعهدات طرفین را مشخص می کند و باید با دقت ویژه ای تدوین شود. در تجربه تنظیم قراردادهای متعدد، همیشه بر روی جزئیات این بخش تأکید می شود.

بند 1: حق انتفاع (شرط عمری بودن)

متصالح ضمن عقد صلح، به مصالح حق انتفاع رایگان و مادام العمر از تمامی منافع مورد صلح را اعطا نمود. بدین ترتیب، مصالح حق دارد مادام العمر خود، از مورد صلح به هر نحوی که مایل است، اعم از سکونت شخصی، اجاره دادن به غیر (بدون نیاز به اذن متصالح)، یا هرگونه بهره برداری دیگر، استفاده و منتفع گردد و مورد صلح کمافی السابق در تصرف و اختیار مصالح باقی بماند. بدیهی است با فوت مصالح، حق انتفاع ساقط و مالکیت عین و منافع مورد صلح، به طور کامل در اختیار متصالح قرار خواهد گرفت.

بند 2: حق فسخ برای مصالح (خیار شرط)

مصالح برای مدت (مثلاً 10، 20 یا 30) سال شمسی کامل از تاریخ انعقاد این صلح نامه، دارای حق فسخ یک جانبه این قرارداد می باشد. این حق فسخ، بدون نیاز به مراجعه به مراجع قضایی و تنها با ارسال اظهارنامه رسمی به متصالح و یا اعلام کتبی و ابلاغ به وی، قابل اعمال است. در صورت اعمال حق فسخ، مالکیت عین و منافع مورد صلح مجدداً و به طور کامل به مصالح منتقل خواهد شد. لازم به ذکر است، حق فسخ مذکور صرفاً برای شخص مصالح محفوظ بوده و به ورثه یا قائم مقام قانونی ایشان منتقل نخواهد شد و با فوت مصالح، این حق ساقط می گردد.

بند 3: اسقاط کافه خیارات

طرفین با علم و اطلاع کامل از مفاد و آثار حقوقی این قرارداد، کافه خیارات، به خصوص خیارات غبن ولو فاحش و افحش، تدلیس (به جز در صورت اثبات قصد فریب)، خیار عیب، خیار رؤیت و سایر خیارات قانونی را از خود ساقط نمودند، به جز خیار شرط که در بند 2 همین ماده برای مصالح در نظر گرفته شده است. این شرط، به استحکام و پایداری قرارداد کمک شایانی می کند.

بند 4: تعهدات مالی و هزینه ها

الف) هزینه های اساسی و تعمیرات عمده مورد صلح (مانند تعمیرات سقف، تأسیسات اصلی، نمای ساختمان) بر عهده متصالح می باشد.

ب) هزینه های مصرفی مورد صلح از قبیل آب، برق، گاز، تلفن، شارژ ماهیانه ساختمان، و همچنین هزینه های نگهداری جزئی و روزمره، مادام که حق انتفاع با مصالح است، بر عهده مصالح خواهد بود.

ج) تمامی هزینه های مربوط به انتقال رسمی سند از قبیل مالیات نقل و انتقال، عوارض شهرداری و حق الثبت، بر عهده (مشخص شود: مصالح/متصالح/به نسبت مساوی) خواهد بود.

د) مصالح متعهد می گردد که هرگونه بدهی و دیون مربوط به مورد صلح تا تاریخ انعقاد این صلح نامه را شخصاً پرداخت نماید و ملک را بدون هرگونه بدهی یا تعهد مالی قبلی به متصالح منتقل کند.

بند 5: عدم ممنوع المعامله بودن

طرفین اقرار نمودند که در تاریخ انعقاد این قرارداد، هیچ گونه ممنوعیت قانونی برای انجام معامله (از قبیل ممنوع المعامله بودن، ورشکستگی، جنون و…) ندارند و مسئولیت هرگونه اظهار خلاف واقع در این خصوص بر عهده اقرارکننده خواهد بود.

بند 6: حق تعمیرات اساسی و تغییر شکل ظاهری توسط مصالح

مصالح حق دارد در طول مدت انتفاع خود، بدون نیاز به اذن و اجازه متصالح، نسبت به انجام تعمیرات اساسی و حتی تغییر در شکل ظاهری و دکوراسیون داخلی مورد صلح اقدام نماید و متصالح در این خصوص حق هیچ گونه اعتراضی را نخواهد داشت. این شرط، به مصالح اطمینان می دهد که تا پایان عمر خود، می تواند ملک را مطابق سلیقه و نیاز خود تغییر دهد.

بند 7: اقرار متصالحین

متصالح اقرار می نماید که در زمان حیات مصالح، هیچ گونه ادعایی نسبت به موضوع صلح و حق انتفاع عمری مصالح نداشته و نخواهد داشت و در صورت هرگونه ادعایی که موجب تضییع حق انتفاع مصالح شود، مصالح حق خواهد داشت این صلح نامه را به استناد خیار تخلف از شرط، فسخ نماید.

بند 8: تعهد مصالح به ثبت رسمی

مصالح متعهد می گردد ظرف مدت (مثلاً 30) روز از تاریخ انعقاد این قرارداد، در دفترخانه اسناد رسمی (مشخصات دفترخانه) حاضر شده و نسبت به انجام تشریفات قانونی و ثبت رسمی این صلح نامه اقدام نماید. در صورت عدم حضور مصالح بدون عذر موجه، متصالح حق خواهد داشت از طریق مراجع قانونی، الزام مصالح به حضور و ثبت سند را درخواست نماید.

بند 9: اعتبار و نفوذ قرارداد

مفاد این صلح نامه در تاریخ انعقاد، معتبر، نافذ و لازم الاجرا بوده و برای طرفین و قائم مقام قانونی و ورثه آن ها لازم الرعایه می باشد.

ماده 5: حل اختلاف (داوری)

در تجربه کاری، مشاهده شده که گنجاندن شرط داوری در قراردادها، راهکاری مؤثر برای حل و فصل سریع تر و کم هزینه تر اختلافات است.

کلیه اختلافات و دعاوی ناشی از این قرارداد و یا راجع به آن از جمله انعقاد، اعتبار، فسخ، نقض، تفسیر یا اجرای آن، به آقای/خانم (نام و نام خانوادگی داور) فرزند (نام پدر) به شماره ملی (………) به نشانی (آدرس کامل) (یا به موسسه داوری ……….. به شماره ثبت ………..)، وکیل پایه یک دادگستری، ارجاع می گردد که مطابق با قانون و اصول عدالت، به صورت قطعی و لازم الاجرا رسیدگی و رأی صادر نماید. مدت داوری (مثلاً 3 ماه) از تاریخ ارجاع اختلاف به داور می باشد. نحوه ابلاغ رأی داور از طریق اظهارنامه رسمی یا هر طریق مورد توافق طرفین خواهد بود و رأی صادره برای طرفین لازم الاتباع است. حق الزحمه داور به میزان (مبلغ) ریال، بر عهده (مشخص شود: طرفین به تساوی/طرف بازنده) خواهد بود. شرط داوری حاضر، موافقت نامه ای مستقل از قرارداد اصلی تلقی می شود و بطلان، فسخ یا انفساخ قرارداد اصلی، تأثیری در اعتبار و نفوذ شرط داوری نخواهد داشت.

ماده 6: اسناد و مدارک ضمیمه

این بخش، اسنادی را که به عنوان پیوست قرارداد محسوب می شوند، مشخص می کند.

• تصویر مصدق مدارک هویتی طرفین (شناسنامه و کارت ملی).
• کپی برابر اصل سند مالکیت مورد صلح.
• (در صورت لزوم) گواهی پایان کار ملک.
• (در صورت لزوم) لیست تجهیزات و وسایل منصوبه در ملک.

این قرارداد در تاریخ ……….. در (محل انعقاد) و در حضور شهود ذیل، در (تعداد) نسخه تنظیم و منعقد گردید که هر نسخه دارای اعتبار واحد است و پس از امضای طرفین و شهود، بین آن ها مبادله شد.

سمت	نام و نام خانوادگی	کد ملی	امضا
مصالح	…………………….	…………………….
متصالح	…………………….	…………………….
داور (در صورت انتخاب)	…………………….	…………………….
شاهد 1	…………………….	…………………….
شاهد 2	…………………….	…………………….

نمونه های صلح نامه عمری برای دانلود

همانطور که در بخش های قبلی توضیح داده شد، صلح عمری می تواند برای انواع مختلف اموال و با شرایط گوناگون تنظیم شود. با توجه به نیازهای کاربران و اهمیت دسترسی به نمونه های کاربردی، در این بخش به چند نمونه از نمونه صلح نامه عمری برای املاک مختلف و با شرایط خاص اشاره می شود. این نمونه ها، نتیجه تجربه عملی در تنظیم قراردادها هستند و می توانند به عنوان یک الگو برای شما عزیزان مورد استفاده قرار گیرند.

نمونه صلح نامه عمری ملک (فرم کلی)

این نمونه، یک قالب کلی و جامع برای صلح نامه عمری ملک است که شامل تمامی مواد و بندهای اصلی توضیح داده شده در بخش قبل می شود. این فرم برای افرادی مناسب است که قصد دارند هر نوع ملکی را (اعم از زمین، آپارتمان یا خانه) با حفظ حق انتفاع عمری به دیگری صلح کنند. جزئیات ملک و شرایط خاص هر مورد، باید در آن تکمیل و شخصی سازی شود.

در این نمونه، تمرکز بر روی چارچوب اصلی قرارداد است که شامل معرفی طرفین، مشخصات مورد صلح، مال الصلح، شروط و تعهدات کلیدی، حق فسخ (در صورت لزوم) و نحوه حل اختلاف می باشد. استفاده از این فرم کلی، به شما کمک می کند تا هیچ یک از اصول اساسی تنظیم یک صلح نامه معتبر را فراموش نکنید.

بسیاری از کسانی که با صلح عمری آشنا می شوند، اذعان دارند که داشتن یک نمونه جامع، می تواند تا حد زیادی دغدغه های اولیه را کاهش دهد و راهنمایی روشن برای شروع کار باشد.

نمونه صلح نامه عمری آپارتمان

با توجه به رواج آپارتمان نشینی، بسیاری از صلح نامه های عمری مربوط به انتقال آپارتمان ها است. این نمونه صلح نامه عمری آپارتمان، با جزئیات دقیق تری مربوط به یک واحد آپارتمانی تکمیل شده است. در این نمونه، به مواردی مانند شماره واحد، طبقه، پلاک ثبتی فرعی، سهم از مشاعات (پارکینگ و انباری) و سایر ویژگی های خاص آپارتمان توجه ویژه ای شده است.

در این نوع صلح نامه، تجربه نشان می دهد که دقت در درج مشخصات دقیق پارکینگ و انباری (شماره و موقعیت) و همچنین اشاره به مشاعات و قوانین ساختمان، می تواند از بروز ابهامات و اختلافات آتی جلوگیری کند. این نمونه به شما کمک می کند تا صلح نامه آپارتمان خود را با جزئیاتی دقیق تر و منطبق بر عرف آپارتمان نشینی تنظیم نمایید.

نمونه صلح نامه عمری زمین

زمین ها، چه از نوع مسکونی، کشاورزی یا تجاری، نیز می توانند موضوع صلح نامه عمری زمین قرار گیرند. این نمونه، برای صلح عمری یک قطعه زمین تدوین شده و به مشخصات خاص زمین مانند شماره قطعه تفکیکی، حدود اربعه (شمال، جنوب، شرق، غرب)، متراژ دقیق و کاربری زمین (زراعی، باغی، مسکونی، تجاری) توجه دارد.

در تنظیم صلح عمری زمین، تجربه حقوقی بر اهمیت ذکر دقیق پلاک ثبتی و کروکی (در صورت وجود) تأکید دارد. همچنین، اگر زمین دارای بنا یا تأسیساتی باشد، باید به وضوح در مورد صلح ذکر شود. این نمونه به شما کمک می کند تا صلح نامه زمین خود را با در نظر گرفتن تمام جزئیات مربوط به املاک از نوع زمین، تنظیم کنید.

نمونه صلح نامه عمری با حق فسخ

یکی از شروط مهم و کاربردی که بسیاری از مصالحین تمایل به گنجاندن آن در نمونه صلح نامه عمری با حق فسخ دارند، همان «خیار شرط» یا حق فسخ یک جانبه است. این نمونه قرارداد، با تأکید بر بندهای مربوط به حق فسخ برای مصالح تنظیم شده است. همانطور که قبلاً توضیح داده شد، این شرط به مصالح اجازه می دهد تا برای مدت زمان مشخصی (مثلاً 10، 20 یا 30 سال)، در صورت نیاز یا تغییر شرایط، قرارداد را یک طرفه فسخ کند.

در تجربه، درج این شرط به مصالح آرامش خاطر بیشتری می دهد، زیرا می داند که تا مدتی می تواند در مورد تصمیم خود تجدیدنظر کند. این نمونه، به شما نشان می دهد که چگونه می توان این بند مهم را به صورت حقوقی و بدون ابهام در قرارداد گنجاند، با این تأکید که این حق فسخ معمولاً به ورثه منتقل نمی شود و با فوت مصالح ساقط می گردد. این نوع صلح نامه به ویژه برای افرادی که در تصمیم گیری های بلندمدت نیاز به انعطاف پذیری دارند، بسیار مناسب است.

برای استفاده از این نمونه ها، لازم است تا با دقت کامل، مشخصات طرفین، مورد صلح، مال الصلح و هرگونه شرط اضافی را مطابق با نیازها و توافقات خود تکمیل نمایید. همچنین، همواره توصیه می شود قبل از امضای نهایی، با یک مشاور حقوقی متخصص مشورت کنید تا از صحت و اعتبار حقوقی سند اطمینان حاصل شود.

مراحل تنظیم و ثبت صلح نامه عمری در دفترخانه

پس از درک ماهیت نمونه صلح نامه عمری و انتخاب نوع آن، گام بعدی، طی کردن مراحل قانونی برای ثبت رسمی این سند است. تجربه نشان داده که ثبت رسمی، به قرارداد اعتبار و سندیت می بخشد و از بروز بسیاری از اختلافات در آینده جلوگیری می کند. مراحل تنظیم و ثبت صلح نامه عمری در دفترخانه اسناد رسمی، فرآیندی است که نیاز به رعایت نکات و تهیه مدارک خاصی دارد.

مدارک لازم برای مصالح و متصالح

برای اینکه فرآیند ثبت صلح نامه به آرامی و بدون مشکل پیش برود، تهیه کامل مدارک زیر برای هر دو طرف قرارداد ضروری است:

• مدارک هویتی: اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی هوشمند مصالح و متصالح (و در صورت وجود، وکیل یا نماینده قانونی).
• سند مالکیت: اصل و کپی سند مالکیت رسمی (اعم از تک برگ یا دفترچه ای) مورد صلح.
• پایان کار و عدم خلاف: گواهی پایان کار ساختمان (برای آپارتمان و بناهای ساخته شده) یا در صورت لزوم، گواهی عدم خلاف از شهرداری.
• مفاصاحساب مالیاتی: مفاصاحساب مالیات نقل و انتقال ملک از سازمان امور مالیاتی.
• مفاصاحساب عوارض شهرداری: استعلام و مفاصاحساب عوارض نوسازی و سایر عوارض مربوط به ملک از شهرداری.
• قبض های خدماتی: آخرین قبض های پرداخت شده آب، برق، گاز و تلفن ملک.
• کد پستی: کد پستی 10 رقمی ملک و آدرس دقیق پستی طرفین.
• استعلام ثبت: استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک برای اطمینان از عدم وجود هرگونه رهن، وثیقه، بازداشت یا حقوق شخص ثالث بر روی ملک.
• وکالت نامه (در صورت لزوم): اگر یکی از طرفین یا هر دو از طریق وکیل اقدام می کنند، ارائه اصل و کپی وکالت نامه رسمی با اختیارات کافی الزامی است.

مراحل اداری در دفترخانه اسناد رسمی

پس از جمع آوری مدارک لازم، فرآیند ثبت نمونه صلح نامه عمری در دفترخانه اسناد رسمی به شرح زیر خواهد بود:

1. حضور در دفترخانه: طرفین قرارداد (یا وکلای قانونی آن ها) با در دست داشتن تمامی مدارک لازم، به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه می کنند.
2. بررسی مدارک: مسئول دفترخانه یا سردفتر، مدارک ارائه شده را بررسی کرده و از کامل بودن و صحت آن ها اطمینان حاصل می کند.
3. ثبت اطلاعات: اطلاعات مربوط به طرفین و ملک در سیستم ثبت اسناد ثبت می شود.
4. اخذ استعلامات: دفترخانه از مراجع ذی صلاح (مانند اداره ثبت، شهرداری و اداره مالیات) استعلامات لازم را اخذ می کند تا از وضعیت حقوقی و مالی ملک اطمینان حاصل شود. این استعلامات معمولاً شامل وضعیت مالکیت، بدهی ها و عوارض مربوطه است.
5. تنظیم پیش نویس سند: بر اساس اطلاعات جمع آوری شده و توافقات طرفین، پیش نویس سند صلح نامه برای ملک توسط دفترخانه تنظیم می شود.
6. قرائت و تأیید مفاد: پیش نویس سند برای طرفین قرائت می شود و آن ها باید از تمامی مفاد، شروط و تعهدات آن اطمینان حاصل کنند. در این مرحله، هرگونه ابهام یا اشکال باید برطرف شود.
7. پرداخت هزینه ها: هزینه های مربوط به انتقال سند (که در ادامه توضیح داده می شود) توسط طرفین پرداخت می گردد.
8. امضا و ثبت نهایی: پس از پرداخت هزینه ها و تأیید نهایی، سند توسط مصالح، متصالح، شهود (در صورت لزوم) و سردفتر امضا می شود. با امضای سردفتر، سند به صورت رسمی ثبت و از اعتبار قانونی برخوردار می شود.

هزینه های مربوطه (حق الثبت، مالیات نقل و انتقال، عوارض)

تنظیم و ثبت صلح عمری در دفترخانه، شامل هزینه هایی است که معمولاً باید توسط طرفین پرداخت شود. تعیین اینکه کدام هزینه بر عهده چه کسی است، بستگی به توافق طرفین دارد و باید به صراحت در قرارداد ذکر شود:

• حق الثبت: مبلغی است که به خزانه دولت واریز می شود و بابت ثبت رسمی سند اخذ می گردد.
• مالیات نقل و انتقال: این مالیات بر اساس ارزش منطقه ای ملک محاسبه شده و توسط سازمان امور مالیاتی اخذ می گردد. در مورد صلح، معمولاً مصالح (انتقال دهنده) مسئول پرداخت این مالیات است، مگر اینکه در قرارداد به نحو دیگری توافق شده باشد.
• عوارض شهرداری: شامل عوارض نوسازی، پسماند و سایر عوارض مربوط به ملک است که باید قبل از انتقال سند تسویه شود.
• حق التحریر دفترخانه: کارمزدی است که دفترخانه بابت خدمات خود (تنظیم و ثبت سند) دریافت می کند.

همواره توصیه می شود قبل از مراجعه به دفترخانه، از تمامی هزینه های مربوطه و تقسیم بندی آن بین طرفین، اطلاع دقیق حاصل شود تا از بروز هرگونه سوءتفاهم یا تأخیر در فرآیند جلوگیری به عمل آید. تجربه نشان می دهد که شفافیت در این مسائل، به سرعت و روانی فرآیند کمک شایانی می کند.

نتیجه گیری

در پایان این مسیر حقوقی و توضیحات جامع پیرامون نمونه صلح نامه عمری، می توان به این نتیجه رسید که این عقد، ابزاری قدرتمند و هوشمندانه برای مدیریت دارایی ها و انتقال مالکیت است که آرامش خاطر را برای مصالح و متصالح به ارمغان می آورد. صلح عمری نه تنها به فرد این امکان را می دهد که تا پایان عمر از منافع ملک خود بهره مند شود، بلکه اطمینان خاطر از انتقال مالکیت به شخص مورد نظر را پس از فوت فراهم می کند و از بروز اختلافات احتمالی در خانواده جلوگیری می نماید. شناخت دقیق ماهیت حقوقی، تفاوت های آن با وصیت و هبه، و آگاهی از انواع صلح عمری (بلاعوض و معوض) از اهمیت بسیاری برخوردار است.

تجربه نشان داده که دقت در تنظیم ماده به ماده این قرارداد، به خصوص در بخش شروط و تعهدات، از جمله حق انتفاع، حق فسخ و تقسیم هزینه ها، می تواند از بروز پیچیدگی ها و مشکلات حقوقی در آینده پیشگیری کند. همچنین، طی کردن صحیح مراحل اداری و ثبت رسمی سند در دفترخانه، به صلح نامه عمری اعتبار و استحکام قانونی می بخشد. با توجه به تمام ابعاد و جزئیات بررسی شده، صلح عمری را می توان راهکاری منعطف و قابل اطمینان برای کسانی دانست که به دنبال آینده نگری و مدیریت مدبرانه اموال خود هستند.

در نهایت، برای اطمینان از صحت و اعتبار قانونی نمونه صلح نامه عمری و شخصی سازی آن متناسب با شرایط و اهداف خاص خود، همواره توصیه می شود قبل از هرگونه اقدام، با متخصصین حقوقی و وکلای دادگستری مجرب مشورت نمایید. این گام می تواند تضمین کننده آرامش خاطر شما در این فرآیند مهم باشد و از هرگونه اشتباه احتمالی جلوگیری کند. برای دریافت مشاوره تخصصی و استفاده از نمونه های کامل قرارداد، هم اکنون با مشاوران ما تماس بگیرید تا با اطمینان و آگاهی کامل، آینده اموال خود را تضمین کنید.