۱۷ شهریور در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری دکتر نانو، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۱۷ شهریور برابر ۷ سپتامبر را ورق می‌زنیم.

***

‌تردمیل

۷ سپتامبر ۱۸۲۲ میلادی برابر با ۱۷ شهریور ۱۲۰۱ خورشیدی، اولین تردمیل برای آسیاب ذرت در زندان شهر نیویورک تکمیل شد. بین ۸ تا ۱۶ زندانی همزمان روی این صفحه‌ که قطر عریض ۵ فوتی داشت و ‌چیزی شبیه به چرخ پره‌دار بود راه می‌رفتند. زندانیان به یک میله می‌چسبیدند و از پره‌ها بالا می‌رفتند، مانند بالا رفتن بی‌پایان از پله‌ها. در هر استراحت، زنگی به صدا درآمد. هرچند این اولین مورد در نوع خود در ایالات متحده بود، اما بر اساس یک ایده کیفری بود که قبلاً با موفقیت در بریتانیا استفاده شده بود. وقتی که این ابزار رسما در 23 سپتامبر 1822 به‌کار گرفته شد، ۴۰ تا ۵۰ بوشل ذرت در روز آسیاب شد (هر بوشل معادل ۸ ذرت است). این پروژه را استفن گریلت و آیزاک کالینز، مدیر انجمن پیشگیری از فقر پیشنهاد کردند و توسط شهردار پذیرفته شد. اما پس از چند سال آزمایش رها شد. امروزه از تردمیل به‌عنوان ابزاری برای حفظ تندرستی استفاده می‌شود.

انتقراض ببر تاسمانی

۷ سپتامبر ۱۹۳۶ میلادی برابر با ۱۷ شهریور ۱۳۱۵ خورشیدی، آخرین ببر شناخته‌شده تاسمانی که همچنین به نام‌های تیلاسین و گرگ تاسمانی هم معروف است در باغ‌وحش هوبرت در تاسمانی درگذشت. این کیسه‌دار سگ‌مانند که نامش را از خطوط راه‌راه پشتش گرفته‌اند، اولین گونه پستاندار شناخته‌شده‌ای بود که در تاسمانی منقرض شد. این حیوان به‌طور سیستماتیک به‌دست مهاجران اروپایی و با بهانه اینکه شکارچی نامطلوب حیوانات مزرعه است نابود شد. پس از حذف آن در طبیعت، تعداد کمی از این نمونه‌های این گونه جانوری در باغ‌وحش‌ها زنده ماندند، اما هیچ تلاشی برای پرورش و حفظ آن انجام نشد. در سال ۲۰۲۲، تلویزیون ای‌بی‌سی استرالیا گزارش داد که یک آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه ملبورن که در ۱۵ سال گذشته روی انقراض ببر تاسمانی کار می‌کرد، اعلام کرده است که با یک شرکت مهندسی ژنتیک مستقر در ایالات متحده همکاری می‌کند این جانور کیسه‌دار را احیا کند.

کاشف فتوسنتز

۷ سپتامبر ۱۷۹۹ میلادی برابر با ۱۷ شهریور ۱۱۷۸ خورشیدی، یان اینگن هوس فیزیولوژیست، زیست‌شناس و شیمی‌دان هلندی درگذشت. شهرت او برای کشف عمل فتوسنتز گیاهان است. او دریافت که نور آفتاب برای جذب دی‌اکسیدکربن و رهاسازی اکسیژن در گیاهان سبز ضروری است. هوس همچنین نشان داد که گیاهان همانند جانوران از تنفس سلولی برخوردارند. او به‌عنوان پزشک از استفاده ادوارد جنر، سازنده واکسن آبله، برای تلقیح با ویروس زنده آبله برای القای محافظت در برابر بیماری تبلیغ می‌کرد.

بنیانگذار اچ‌پی

۷ سپتامبر ۱۹۱۲ میلادی برابر با ۱۷ شهریور ۱۲۹۱ میلادی، دیوید پاکارد، کارآفرین آمریکایی و یکی از دو بنیانگذار شرکت اچ‌پی به‌دنیا آمد. کمپانی هیولت‌پاکارد (اچ‌پی) پیشگام در تولید رایانه، چاپگرهای رایانه‌ای و تجهیزات تحلیلی و اندازه‌گیری است. در سال ۱۹۳۹، او با ویلیام ردینگتون هیولت مهندس برق آمریکایی و دوست و همکلاسی‌اش در دانشگاه استنفورد، شراکتی به نام شرکت هیولت‌پاکارد تشکیل داد. (ترتیب نام آنها با پرتاب سکه مشخص شد.) اولین محصول اچ‌پی یک نوسان‌ساز صوتی براساس طرحی بود که هیولت در دوران تحصیلات تکمیلی‌اش توسعه داده بود. این شرکت هشت نمونه از این دستگاه را برای فیلم فانتزیا به کمپانی والت‌دیزنی فروخت. اچ‌پی با سرمایه اولیه ۵۳۸ دلار شروع به کار کرد و اولین مرکز تولید آن گاراژ کوچکی در پالو آلتو بود.