هادی حجازی فر: در کارگردانی خیلی دیکتاتورم

آفتاب نیوز :

نشست تخصصی هادی حجازی فر بازیگر سینما با عنوان «هدایت بازیگر» با دبیری احمد الستی پژوهشگر و استاد دانشگاه عصر روز ۲۹ مهرماه در پردیس ملت محل برگزاری چهل و یکمین جشنواره فیلم کوتاه تهران برگزار شد.

حجازی فر در ابتدای این کارگاه گفت: من برای حضور در نشست پرهیز داشتم چون فکر می کنم تجربیات هر کسی با توجه به کاراکتر و زندگی اش به شدت شخصی است قابل تعمیم نیست و نمی شود به عنوان یک فرمول ارائه کرد. من سال ها مخاطب این جشنواره بودم و تلاش می کردم ببینم و یاد بگیرم ولی این ها بر اساس تجربیات شخصی است. آنچه ما در دانشگاه یاد گرفته ایم در مواجهه با کار و موانع چندان به من کمکی نکرد و فقط یک دانش به من داده است. هدایت بازیگر امر دوم است. همانطور که مدیریت عوامل حرف اول را می زند مدیریت بازیگر هم مهم است. این را هم باید بگویم بازیگران افراد حساسی هستند. یک روز با حال خوب یک روز با حال بد سر کار می آیند. مثلاً اگر کسی من را سر کار ببیند می گوید او دو قطبی است! چون احوالات متفاوتی را تجربه می کنیم.

وی با بیان اینکه کار در تئاتر به او در سینما بسیار کمک کرد توضیح داد: من خیلی از فیلمنامه ها را رد کردم چون در آن خواندم «هادی با صدای بلند می خندد» این در حالی است که من اصلا نمی توانم با صدای بلند بخندم البته به آن ها نمی توانم این دلایل را بگویم چون احساس ضعف در برابر این ماجرا می کنم مدیریت یعنی کشف توانا هایی یک بازیگر.

لزوم مدیریت بازیگر

حجازی فر اظهار کرد: نباید بازیگر را به چیز دیگری تبدیل کرد چون در این صورت تاثیرگذاری روی مخاطب ندارد. باید برخی ویژگی های شخصیتی خودشان را لحاظ کنیم. باید انتخاب درست و مطالعه روی ویژگی های آن فرد داشته باشیم خیلی وقت ها من ویژگی های بازیگر را به فیلمنامه اضافه می کنم. در «موقعیت مهدی» همه نابازیگر بودند به نحوی که در برخی جا ها با هم دعوا می کردیم ولی یکی از بازیگران چشم هایی که داشت بسیاری از ضعف های فیلمنامه ای من و البته بازیگری او را می پوشاند. من آن آدم را به خاطر چشم هایش انتخاب کرده بودم. این ها چیز هایی است که کار ما را بکر می کند. خیلی وقت ها این امتیاز کارگردانی است. مخصوصاً در شهرستان ها محدودیت بازیگر وجود دارد ولی اتفاقا در آنجا باید سراغ کسانی که بازیگر نیستند بروید و آن ها را بر اساس یک ویژگی یک خنده و… انتخاب کنید و این یعنی مدیریت بازیگر.

بازیگر «ایستاده در غبار» مطرح کرد: خیلی از دوستان دوست دارند بازیگر حرفه ای در کارشان بیاورند مثلا یک زمانی من سالی چند فیلم کوتاه بازی می کردم و می گفتم این زکات کار من است اما برخی فیلمنامه ها را رد می کنم و نمی فهمم که چرا باید من در آن حضور داشته باشم. پیشنهاد من این است که گرفتن بازی از نابازیگران را تست کنید.

حجازی فر مطرح کرد: من کامل برای نقشم می جنگم چیزی را که نتوانم درک کنم حضور در آن را نمی پذیرم و نمی توانم بازی کنم. اگر جهان خود را بسازید آن گاه وقتی با یک بازیگر حرفه ای هم صحبت کنید حضور در کار شما را می پذیرد.

این بازیگر بیان کرد: در نهایت یک هارمونی باید در یک اثر وجود داشته باشد. من وقتی پنج بازیگر دارم به دنبال نقطه قوت آن ها می گردم چون می دانم اگر انتظار دیگری از آن ها داشته باشم برآورده نمی شود. گاهی می بینید یکی نگاه عجیب و غریبی دارد پس باید از آن ها استفاده کنید همین بازیگر را می بینید صدای خوبی ندارد پس باید صدا را از او دریغ کنید چون ما بازیگر ۶ دانگ نداریم. اغلب بازیگران عشق گریه هستند و فکر می کنند ماجرا تمام است ولی تو در مقام بازیگری باید بدانی مجموعه بازی ها چگونه است. خیلی وقت ها بابت یک نوع بازی تشویق شده ام اما بعداً دیده ام که چقدر بد شده است. چون مهم این است که همه بازیگران خوب باشند وقتی تنها به یک بازیگر توجه کنید تبدیل به سرطان می شود و علیه شما عمل می کند. مدیریت یعنی اینکه بین داشته ها و نداشته هایتان هارمونی ایجاد کنید. هر کسی اثر انگشت خود را هم دارد.

سال ها می خواستم لهجه ام را ازبین ببرم

وی گفت: من لهجه دارم و تا چند سال پیش سعی می کردم آن را از ببین ببرم و جلوی خیلی از جریان ها آدم ها فیلم ها مرعوب بودم ولی سه چهار سال پیش فهمیدم چیزی که از آن فرار می کردم شامل کودکی من ترک بودن من پدر و مادرم است. من تلاش می کردم این ویژگی ها را از بین ببرم ولی بعد ها تلاش کردم بر همان تکیه کنم چون این اثر انگشت من است من این اثر انگشت را در خوی در کودکی خودم و روی درخت های خانه مان پیدا کردم این برای من یک سرمایه بود و این باعث شد اعتماد به نفس پیدا کنم بجنگم و تبدیل به چیزی شوم که شکل خودم است. اگر هر کسی بتواند اثر انگشت خود را پیدا کند موفق می شود. فیلم دیدن و کتاب خواندن خوب است اما به شرط آنکه مقهور و مرعوب آن نشویم. برای من در مقام بازیگر کسی جذاب است که بر اساس داشته ها و فرهنگی که از آن آمده چیز جدیدی ارایه دهد.

وی عنوان کرد: پنج شش سال پیش یک فیلم کوتاه ساختم و فیلم خوبی هم شد دو روز از فیلمبرداری که گذشت می خواستم ببینم می توانم برای مخاطب حسی ایجاد کنم یا نه که از این قضیه ترسیدم و سعی کردم ماجرا را از نگاه کاراکتر های مختلف نشان بدهم. بعد از دو روز هرچه فیلم گرفته بودم دور ریختم و دوباره آن را ساختم که به نظرم خوب شد. من الان فیلم های کوتاه خوبی از مناطق ترک نشین می بینم اما هیچ ربطی به آن جغرافیا ندارند. در یزد و نورآباد فیلم می سازیم و فکر می کنیم یزد و آدم هایش برای فیلمسازی کافی نیست. این احساس ناکافی بودن در بازیگری هم وجود دارد. خواهشی از شما دارم که خودتان باشید اثر انگشت داشته باشید مهم نیست که هادی حجازی فر کار شما را دوست داشته باشد یا نه. هنوز هم البته برای خود من هم ادا درآوردن و مقبول بودن در نزد دیگران وجود دارد ولی سعی می کنم آن را از بین ببرم.

در کارگردانی خیلی دیکتاتورم

وی گفت: اگر جای برگزارکنندگان جشنواره بودم بازیگران حرفه ای را از قضاوت فیلم ها کنار می گذاشتم. من در کارگردانی خیلی دیکتاتور هستم. ما خیلی وقت ها به برخی ویژگی های خودمان واقف نیستیم و کارگردان بهتر می تواند این کار را کند. خیانت بزرگی که به سینمای ایران می شود این است که صاحبان سرمایه برای ورود بازیگران جدید به سینما ریسک نمی کنند. چند سال پیش کاری به من پیشنهاد شد و یک بازیگر دیگر را معرفی کردم و گفتم حاضرم دستم را گرو بگذارم که او سیمرغ می برد و تبدیل به ستاره می شود اما کسی قبول نکرد.

حجازی فر بیان کرد: زمستان امسال یک فیلم کوتاه می سازم و حتما از نابازیگران استفاده می کنم. روابط انسانی همیشه برای من جذاب بوده و هیچ چیزی جذاب تر از مطالعه روی انسان ها برایم جذاب نبوده است.

بازیگر باید تدوین بداند

وی گفت: من همیشه حواسم به تدوین هست و حتی جای کات ها را پیش بینی می کنم تا کار با من تمام شود و تدوین گر مجبور شود از تصاویر من استفاده کند راکورد حسی هم بسیار مهم است. به نظرم فیلم در تدوین ساخته می شود. بازیگران خوب تدوین را به خوبی می شناسند. بازیگری که تدوین را بداند در کارش شکست فاجعه باری ندارد. یکی از شانس های بزرگ من کار با مهدویان بود کارش مثل یک ورکشاپ برای ما بود مثلا زمان تدوین همه ما حضور داشتیم. ما سر «ماجرای نیمروز» روز هایی که تعطیل بودیم هم سر صحنه می رفتیم چون مهدویان به ما امکان مشارکت می داد. هر بازیگری که می خواهد شکست نخورد باید تدوین بداند. من معتقدم فیلم کوتاه مقدمه ای برای سینمای حرفه ای است.

چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار تا ۲ آبان در پردیس سینمایی ملت در حال برگزاری است.