لیست واکسن های مورد تایید روسیه

آخرین به روز رسانی: 11/03/1404

خواندن این مطلب 8 دقیقه زمان میبرد

با ظهور ویروس کرونا واکسیناسیون به یکی از اصلی ترین راهکارها برای مقابله با این پاندمی تبدیل شد. در این میان روسیه به عنوان یکی از پیشگامان تولید واکسن واکسن های متعددی را معرفی و روانه بازار کرد. اما سوال اصلی اینجاست: کدام یک از این واکسن ها مورد تایید هستند و چه ویژگی هایی دارند؟ در این مقاله به بررسی لیست واکسن های مورد تایید روسیه انواع واکسن های کرونای روسی معرفی واکسن اسپوتنیک وی به عنوان یکی از برجسته ترین آن ها و همچنین واکسن های مورد تایید سازمان بهداشت جهانی می پردازیم. هدف ما ارائه اطلاعاتی دقیق و جامع به شماست تا بتوانید با آگاهی کامل تصمیمات بهتری در خصوص واکسیناسیون خود و عزیزانتان اتخاذ کنید. همچنین در این محتوا به سوالات متداول در این زمینه پاسخ می دهیم تا ابهامات موجود را برطرف سازیم.

واکسن های مورد تأیید روسیه

روسیه به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در عرصه تولید واکسن کرونا چندین واکسن را برای مقابله با این بیماری همه گیر معرفی کرده است. در حال حاضر برجسته ترین و شناخته شده ترین واکسن روسی واکسن اسپوتنیک وی (Sputnik V) است که به دلیل اثربخشی بالا و عوارض جانبی کم مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است. علاوه بر اسپوتنیک وی روسیه واکسن های دیگری نیز تولید کرده است که از جمله آن ها می توان به واکسن اسپوتنیک لایت (Sputnik Light) و واکسن کووی واک (CoviVac) اشاره کرد. هر یک از این واکسن ها دارای ویژگی ها و مزایای خاص خود هستند و بر اساس فناوری های مختلفی توسعه یافته اند. برای مثال اسپوتنیک وی از دو آدنوویروس مختلف به عنوان حامل استفاده می کند در حالی که کووی واک یک واکسن غیرفعال شده است. این تنوع در واکسن ها امکان انتخاب گزینه ای مناسب بر اساس شرایط فردی و توصیه های پزشکی را فراهم می کند. لازم به ذکر است که تمامی واکسن های تولید شده در روسیه قبل از عرضه به بازار مراحل آزمایش های بالینی را با موفقیت پشت سر گذاشته اند و از نظر ایمنی و اثربخشی مورد تایید مقامات بهداشتی این کشور قرار گرفته اند.

انواع واکسن کرونا

واکسن های کرونا بر اساس فناوری ساخت به انواع مختلفی تقسیم می شوند. واکسن های mRNA مانند فایزر و مدرنا از مولکول های mRNA برای آموزش سلول های بدن به منظور تولید پروتئین های ویروسی و ایجاد پاسخ ایمنی استفاده می کنند. واکسن های ناقل ویروسی مانند اسپوتنیک وی و آسترازنکا از ویروس های بی ضرر به عنوان حامل برای انتقال ژن های ویروسی به سلول های بدن استفاده می کنند. واکسن های پروتئینی یا زیرواحدی حاوی قطعاتی از پروتئین های ویروس هستند و سیستم ایمنی را تحریک می کنند. واکسن های غیرفعال شده از ویروس های کشته شده یا غیرفعال شده استفاده می کنند تا پاسخ ایمنی ایجاد کنند. هر یک از این انواع واکسن ها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و بر اساس شرایط فردی و توصیه های پزشکی می توانند انتخاب شوند. انتخاب نوع واکسن مناسب نیازمند بررسی دقیق اطلاعات مربوط به اثربخشی ایمنی و عوارض جانبی هر واکسن است.

واکسن کرونای روسی

واکسن های کرونای روسی با تکیه بر دانش و تجربه دیرینه این کشور در زمینه ویروس شناسی و تولید واکسن توانسته اند جایگاه ویژه ای در میان واکسن های موجود در جهان کسب کنند. این واکسن ها که عمدتاً بر پایه فناوری ناقل ویروسی و واکسن های غیرفعال شده توسعه یافته اند به دلیل اثربخشی قابل قبول و عوارض جانبی نسبتاً کم مورد استقبال بسیاری از کشورها قرار گرفته اند. واکسن اسپوتنیک وی به عنوان نماد واکسن های روسی توانسته است با ارائه داده های بالینی قوی اعتماد جامعه جهانی را جلب کند. علاوه بر اسپوتنیک وی واکسن های دیگری نیز در روسیه تولید شده اند که هر کدام با ویژگی های منحصر به فرد خود به تنوع سبد واکسیناسیون جهانی کمک کرده اند. این واکسن ها نه تنها در داخل روسیه بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر نیز به عنوان ابزاری موثر در مبارزه با پاندمی کرونا مورد استفاده قرار می گیرند.

معرفی واکسن اسپوتنیک وی

واکسن اسپوتنیک وی (Sputnik V) که با نام Gam-COVID-Vac نیز شناخته می شود یک واکسن آدنوویروسی است که توسط موسسه تحقیقات اپیدمیولوژی و میکروبیولوژی گامالیا در روسیه توسعه یافته است. این واکسن از دو نوع آدنوویروس انسانی (Ad26 و Ad5) به عنوان ناقل برای انتقال ژن پروتئین S (Spike) ویروس SARS-CoV-2 به سلول های بدن استفاده می کند. این روش سیستم ایمنی را تحریک می کند تا آنتی بادی ها و سلول های T را تولید کند که می توانند ویروس کرونا را شناسایی و از بین ببرند. اسپوتنیک وی به صورت دو دوز تزریق می شود به طوری که دوز اول حاوی آدنوویروس Ad26 و دوز دوم حاوی آدنوویروس Ad5 است. این واکسن در دمای معمولی یخچال (2 تا 8 درجه سانتیگراد) قابل نگهداری است که این امر توزیع و استفاده از آن را در سراسر جهان آسان تر می کند. مطالعات بالینی نشان داده اند که اسپوتنیک وی دارای اثربخشی بالایی در برابر بیماری کووید-19 است و می تواند از بروز موارد شدید بیماری و بستری شدن در بیمارستان جلوگیری کند.

نحوه عملکرد واکسن

واکسن اسپوتنیک وی با استفاده از دو آدنوویروس مختلف (Ad26 و Ad5) به عنوان حامل ژن پروتئین S ویروس SARS-CoV-2 را به سلول های بدن منتقل می کند. این آدنوویروس ها به گونه ای طراحی شده اند که نمی توانند در بدن تکثیر شوند و بیماری ایجاد کنند. هنگامی که آدنوویروس حاوی ژن پروتئین S وارد سلول های بدن می شود سلول ها شروع به تولید پروتئین S می کنند. این پروتئین ها سپس بر روی سطح سلول ها ظاهر می شوند و سیستم ایمنی را تحریک می کنند. سیستم ایمنی با شناسایی پروتئین S به عنوان یک عامل خارجی شروع به تولید آنتی بادی ها و سلول های T می کند که می توانند به پروتئین S متصل شده و ویروس کرونا را خنثی کنند. به دلیل استفاده از دو آدنوویروس مختلف در دو دوز واکسن سیستم ایمنی به طور موثرتری تحریک می شود و پاسخ ایمنی قوی تری ایجاد می شود. این روش اثربخشی واکسن را افزایش می دهد و از بروز موارد شدید بیماری کووید-19 جلوگیری می کند.

میزان اثرگذاری عمومی واکسن کرونا اسپوتنیک وی

مطالعات بالینی متعددی اثربخشی بالای واکسن اسپوتنیک وی را در برابر بیماری کووید-19 نشان داده اند. بر اساس نتایج منتشر شده در مجله معتبر The Lancet این واکسن دارای اثربخشی 91.6% در برابر بیماری علامت دار کووید-19 است. این بدان معناست که واکسن اسپوتنیک وی می تواند به طور قابل توجهی از بروز بیماری کووید-19 جلوگیری کند. علاوه بر این مطالعات نشان داده اند که این واکسن در برابر موارد شدید بیماری و بستری شدن در بیمارستان نیز بسیار موثر است. اثربخشی اسپوتنیک وی در گروه های سنی مختلف از جمله افراد مسن نیز مورد تایید قرار گرفته است. این واکسن می تواند به عنوان یک ابزار قدرتمند در کنترل پاندمی کرونا و کاهش مرگ و میر ناشی از این بیماری مورد استفاده قرار گیرد.

عوارض واکسن روسی اسپوتنیک وی

مانند هر واکسن دیگری اسپوتنیک وی نیز ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد. با این حال بیشتر عوارض جانبی این واکسن خفیف و موقتی هستند و معمولاً طی چند روز برطرف می شوند. شایع ترین عوارض جانبی اسپوتنیک وی شامل درد در محل تزریق تب خستگی سردرد و درد عضلانی است. عوارض جانبی جدی مانند واکنش های آلرژیک شدید بسیار نادر هستند. مطالعات نشان داده اند که اسپوتنیک وی دارای ایمنی قابل قبولی است و عوارض جانبی آن در مقایسه با سایر واکسن های کرونا کمتر است. با این حال قبل از تزریق واکسن مهم است که با پزشک خود مشورت کنید و در مورد هرگونه نگرانی یا شرایط پزشکی خاص خود صحبت کنید.

مقدار مصرف

واکسن اسپوتنیک وی به صورت دو دوز تزریق می شود. دوز اول و دوم باید با فاصله 21 روز از یکدیگر تزریق شوند. هر دوز از واکسن حاوی 0.5 میلی لیتر محلول است که به صورت عضلانی در ناحیه بازو تزریق می شود. پس از تزریق دوز اول سیستم ایمنی بدن شروع به تولید آنتی بادی ها می کند. تزریق دوز دوم پاسخ ایمنی را تقویت می کند و اثربخشی واکسن را افزایش می دهد. برای دستیابی به حداکثر اثربخشی رعایت فاصله زمانی بین دو دوز و تکمیل فرآیند واکسیناسیون بسیار مهم است.

شرایط نگهداری

واکسن اسپوتنیک وی باید در دمای 2 تا 8 درجه سانتیگراد (در یخچال) نگهداری شود. این واکسن نباید منجمد شود. واکسن باید در برابر نور مستقیم خورشید محافظت شود. پس از باز کردن ویال واکسن باید بلافاصله استفاده شود. در صورت عدم استفاده فوری واکسن باید در دمای 2 تا 8 درجه سانتیگراد نگهداری شود و حداکثر تا 6 ساعت قابل استفاده است. رعایت شرایط نگهداری مناسب برای حفظ اثربخشی و ایمنی واکسن بسیار حائز اهمیت است.

موارد منع مصرف

تزریق واکسن اسپوتنیک وی در برخی موارد منع مصرف دارد. این موارد شامل:

حساسیت شدید به هر یک از اجزای واکسن
سابقه واکنش آلرژیک شدید به واکسن های دیگر
بیماری های حاد عفونی و غیرعفونی (تا زمان بهبودی)
بارداری و شیردهی
سن زیر 18 سال

در صورت وجود هر یک از این شرایط قبل از تزریق واکسن با پزشک خود مشورت کنید.

محل ساخت

واکسن اسپوتنیک وی در چندین کارخانه تولید واکسن در روسیه تولید می شود. این کارخانه ها تحت نظارت دقیق مقامات بهداشتی روسیه قرار دارند و از استانداردهای بالایی در تولید واکسن پیروی می کنند. علاوه بر روسیه واکسن اسپوتنیک وی در برخی از کشورهای دیگر نیز تولید می شود. این کشورها شامل هند برزیل چین و کره جنوبی هستند. تولید واکسن در کشورهای مختلف به افزایش دسترسی به این واکسن در سراسر جهان کمک می کند.

مراحل تحقیقات

واکسن اسپوتنیک وی مراحل تحقیقاتی متعددی را پشت سر گذاشته است. این مراحل شامل:

مطالعات پیش بالینی: این مطالعات بر روی حیوانات انجام شد و نشان داد که واکسن ایمن است و می تواند پاسخ ایمنی ایجاد کند.
فاز 1 و 2 کارآزمایی بالینی: این فازها بر روی تعداد محدودی از داوطلبان سالم انجام شد و هدف از آن ارزیابی ایمنی و تعیین دوز مناسب واکسن بود.
فاز 3 کارآزمایی بالینی: این فاز بر روی تعداد زیادی از داوطلبان انجام شد و هدف از آن ارزیابی اثربخشی واکسن در برابر بیماری کووید-19 بود.

نتایج حاصل از این مراحل تحقیقاتی نشان داد که واکسن اسپوتنیک وی دارای ایمنی و اثربخشی بالایی است.

واکسن های مورد تایید کشورهای مختلف

در حال حاضر واکسن های متعددی در سراسر جهان برای مقابله با بیماری کووید-19 مورد تایید قرار گرفته اند. هر کشور بر اساس ارزیابی های خود از ایمنی و اثربخشی واکسن ها لیست واکسن های مورد تایید خود را اعلام می کند. برخی از واکسن های پرکاربرد و مورد تایید در بسیاری از کشورها شامل فایزر-بیون تک مدرنا آسترازنکا جانسون اند جانسون سینوفارم سینوواک و اسپوتنیک وی هستند. لیست واکسن های مورد تایید در هر کشور ممکن است با گذشت زمان و با توجه به داده های جدید تغییر کند. بنابراین قبل از سفر به یک کشور خارجی مهم است که لیست واکسن های مورد تایید آن کشور را بررسی کنید.

واکسن های مورد تأیید بهداشت جهانی

سازمان بهداشت جهانی (WHO) نیز نقش مهمی در ارزیابی و تایید واکسن های کرونا دارد. این سازمان پس از بررسی دقیق داده های مربوط به ایمنی و اثربخشی واکسن ها لیست واکسن های مورد تایید خود را منتشر می کند. واکسن هایی که توسط سازمان بهداشت جهانی تایید می شوند می توانند در برنامه واکسیناسیون جهانی (COVAX) مورد استفاده قرار گیرند و به کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط کمک کنند تا به واکسن دسترسی داشته باشند. در حال حاضر واکسن های فایزر-بیون تک مدرنا آسترازنکا جانسون اند جانسون سینوفارم سینوواک و برخی دیگر از واکسن ها توسط سازمان بهداشت جهانی تایید شده اند. تایید سازمان بهداشت جهانی نشان دهنده کیفیت و اثربخشی بالای واکسن است و می تواند به افزایش اعتماد عمومی به واکسیناسیون کمک کند.