شمشیر شکسته در کویت/ چکاچک ناموزون شمشیر‌ها
زنگ خطر برای شمشیربازی در قهرمانی آسیا
در رقابت‌های شمشیربازی قهرمانی آسیا دست تیم اعزامی ایران از مدال طلا کوتاه ماند و تنها یک برنز انفرادی و یک نقره تیمی در اسلحه سابر مردان بدست آمد.
به گزارش خبرنگار ورزشی خبرگزاری علم و فناوری دکتر نانو، رقابت‌های شمشیربازی آسیا به مدت قریب به یک هفته از ۲ تیرماه در کویت برگزار شد. تیم ملی شمشیربازی ایران با ترکیب کامل و در دو بخش مردان و زنان و هر ۳ اسلحه سایر، اپه و فلوره در این رقابت‌ها حضور پیدا کرد و با حریفان به رقابت پرداخت.
این رقابت‌ها با توجه به اینکه یکی از آخرین رویداد‌های جدی و رسمی شمشیربازی پیش از المپیک به شمار می‌رفت، از اهمیت خاصی برخوردار بود و از همین رو تقریبا تمامی تیم‌های آسیایی به ویژه المپیکی‌ها با ترکیب کامل و نفرات اصلی در کویت حاضر شده بودند. در ترکیب تیم شمشیربازی ایران نیز، تیم اسلحه سابر که در دو بخش انفرادی و تیمی در پاریس حضور خواهد داشت، با ترکیب اصلی و سرمربی جدید خود یعنی پیمان فخری به کویت رفت. با این وجود نتایج کسب شده توسط شمشیربازان ایران ضعیف و ناامیدکننده بود و ثابت کرد که این رشته با وجود تغییر مدیریت هم کماکان شرایط مطلوبی ندارد.
در این رقابت‌ها دست تیم اعزامی ایران از مدال طلا کوتاه ماند و تنها یک برنز انفرادی و یک نقره تیمی در اسلحه سابر مردان بدست آمد. بقیه ماده‌ها و تیم‌های ایران در این رقابت‌ها یک ناکام محض بودند و حتی نمایش قابل توجه و امیدوارکننده‌ای نداشتند و تقریبا همگی در همان مسابقه شکست خورده و از دور رقابت‌ها کنار رفتند تا ثابت شود شمشیربازی روی مدار نزولی حرکت می‌کند.
نگرانی و تشویش در سابر
در اسلحه سابر مردان شرایط برای المپیک چندان خوشبینانه نیست. فدراسیون شمشیربازی برای مهمترین و جدی‌ترین تیمش حتی نتوانسته در سال منتهی به المپیک یک تصمیم منطقی بگیرد و همین شرایط را بیش از پیش بغرنج کرده. فدراسیون شمشیربازی بعد از جدایی پیمان فخری در ۲ سال گذشته، دستیار او یعنی امین قربانی را به عنوان سرمربی انتخاب کرد، اما نتایج نه چندان خوب قربانی به ویژه در بازی‌های آسیایی هانگژو سبب شد تا او از تیم ملی کناره گیری کند.
فدراسیون بعد از جدایی قربانی سراغ گزینه خارجی رفت و کریستین بائو فرانسوی را به عنوان سرمربی انتخاب نمود و با آب و تاب این خبر را رسانه‌ای کرد که یکی از بهترین مربیان شمشیربازی جهان را به خدمت گرفته، اما جزییات همکاری با کریستین بائو را هیچوقت منتشر نکرد. با این وجود گذشت زمان ثابت کرد که بائو ببیشتر یک مربی پاره وقت و ساعتی است که تنها در ساعاتی خاص و البته پرت می‌تواند کنار سابریست‌ها باشد!
این مربی فرانسوی چند شاگرد شخصی داشته و با تیم ملی شمشیربازی گرجستان قرارداد دارد و از همین رو در مسابقات رسمی نمی‌توانست در جایگاه کوچ قرار بگیرد. در حقیقت بائو تنها در ساعاتی خاص و تنها در تمرینات آن هم در کمپ شخصی خودش می‌توانست کنار ملی پوشان حضور پیدا کند و در هنگام مسابقات و کنار پیست او به دلیل قرارداد با گرجستان و داشتن شاگردان شخصی اجازه حضور در جایگاه کوچ را نداشت و باید ملی پوشان همدیگر را کوچ می‌کردند. بائو حتی در صورت حضور سابریست‌ها در اردویی به غیر از کمپ شخصی خودش در فرانسه نیز نمی‌توانست همان چند ساعت را هم کنار شمشیربازان قرار بگیرد و در واقع او مربی ساعتی شمشیربازان تنها در کمپ شخصی خود در فرانسه بود!
قراردادی عجیب و غیرقابل باور که مشخص نبود چرا فدراسیون اقدام به عقد آن با این شرایط کرده و مربی ساعتی برای ملی پوشان استخدام نموده که حق کوچ کردن و حتی تمرین دادن آنها در اردویی غیر از فرانسه را ندارد! نتیجه این تصمیم حیرت انگیز و انتخاب غلط ناکامی سابریست‌ها در رقابت‌های گرندپری و جام جهانی در سئول و مادرید بود که شرایط را به شدت نگران کننده جلوه می‌داد.
در نهایت پس از انتقادات فراوان و ناکامی‌های متوالی، فدراسیون شمشیربازی به همان نسخه امتحان پس داده سابق بازگشت و از پیمان فخری مربی موفق تیم ملی سابر که در آمریکا حضور دارد، درخواست کرد تا هدایت ملی پوشان را تا المپیک در دست بگیرد. سرانجام فخری در نیمه خرداد ماه وارد تهران شد در حالیکه کمتر از دو هفته به آغاز مسابقات قهرمانی آسیا باقی بود، هدایت سابریست‌ها را رسما بر عهده گرفت. با این شرایط قابل پیش بینی بود که در کویت اتفاق خاصی رخ ندهد و تیم ملی شمشیربازی بر مدار سابق حرکت کند.
در انفرادی علی پاکدامن، محمد رهبری، محمد فتوحی و فرزاد باهر ارسباران روی پیست رفتند که جملگی حذف شدند و تنها رهبری به مدال برنز رسید. مهمترین اتفاق مسابقات انفرادی، ناکامی علی پاکدامن کاپیتان تیم ملی بود که در دوره پیشین مسابقات قهرمانی آسیا قهرمان شد، اما در این دوره و در جدول ۱۶ نفره مقابل رهبری باخت و از پیشروی بیشتر بازماند ودر در رده بندی نهایی در رده یازدهم قرار گرفت. بعد از او، فرزاد باهر ارسباران هم با شکست مقابل رهبری در جدول ۸ نفره به کار خود پایان داد و در رده بندی نهایی پنجم شد. محمد فتوحی هم در همین جدول نتیجه رقابت با نماینده چین را واگذار کرد و از صعود بازماند تا در نهایت هفتم شود. رهبری نیز در نیمه نهایی برابر اوه شمشیرباز مطرح کره‌ای باخت و به فینال نرسید تا برنز بگیرد.
در بخش تیمی، اما سابریست‌ها تا حدودی جبران مافات کردند تا ثابت شود همین حضور کوتاه مدت فخری بی تاثیر نبوده. دیدار‌های تیمی اسلحه سابر مردان از جدول ١٦ تیمی آغاز شد، اما تیم ایران که در این جدول با قرعه استراحت روبرو بود، نخستین دیدارخود را از جدول ٨ تیمی آغاز کرد و با غلبه بر هند و قزاقستان به فینال رسید. در فینال، اما سابریست‌ها مغلوب کره جنوبی شدند تا به مدال نقره بسنده کنند.
در نهایت تیم سابر ایران با یک برنز انفرادی و یک نقره تیمی به کار خود در کویت پایان داد تا نتایج بدست آمده و نرسیدن به طلا چندان مطلوب نباشد. با این شرایط پیمان فخری برای المپیک پاریس کار دشواری را پیش رو دارد. تیمی که در آسیا نتیجه چندان مطلوبی نگرفته، چگونه می‌خواهد در المپیک موفق باشد؟ فخری ظرف قریب به یک ماه باید تیمش را از این وضعیت خارج کرده تا در پاریس بدل به یک مدعی شده و نتیجه بگیرد.
سابر زنان؛ دور باطل
در سابر زنان، اما اوضاع بر مدار یک دور باطل ناکامی می‌گذرد. تیمی که بیش از یک دهه است از یک ترکیب ثابت بهره میبرد، اما در این یک دهه دریغ از یک برنز ناقابل در یک مسابقه دورهمی! تیمی که از مسابقه‌ای به مسابقه دیگر می‌رود بدون آنکه نفرات آن تغییری کرده یا بدتر از آن نتایج و ناکامی‌ها تغییر کند. تیمی که هیچ شباهتی به سابر مردان ندارد و گویی دو تیم از دو کشور متفاوت هستند.
در مسابقات قهرمانی آسیا سابر زنان با همان ۴ شمشیرباز همیشگی تنها تیم شمشیربازی زنان ایران در ۳ اسلحه اعزامی بود که با ترکیب کامل و ۴ ورزشکار به قهرمانی آسیا رفت و مثل همیشه ۴ شمشیرباز اعزامی همان نفراتی بودند که در یک دهه اخیر عضو این بوده اند؛ کیانا باقرزاده، نجمه سازنچیان، پریماه برزگر و فائزه رفیعی. ۴ شمشیربازی که از سال ۲۰۱۲ در رقابت‌های آسیا حاضر بوده و بدل به یک بازنده ابدی و زنگ تفریح همیشگی برای رقبا شده اند. سابریست‌های ایران در بخش انفرادی جملگی از دور رقابت‌ها کنار رفتند و حتی یک دور هم در جدول بالا نیامدند و بهترین رتبه آنها در بین ۳۹ شرکت‌کننده، بیست و سوم بود.
در بخش تیمی اوضاع فاجعه بارتر شد و تیم سابر زنان ایران در همان دیدار نخست برابر ازبکستان شکست خورد و در بین ۹ تیم شرکت کننده نهم و آخر شد! فدراسیون شمشیربازی باید در قبال تیم سابر زنان دست به یک خانه تکانی اساسی بزند چرا که ۴ سابریست این تیم که بیش از یک دهه عضو تیم ملی هستند و از جای خود تکان نخورده اند، جملگی بالای ۳۰ سال سن دارند و دوران بازنشستگی آنها فرا رسیده. چه آنکه آنها در دوران جوانی هم هیچ دستاوردی به جز ناکامی نداشته اند و حالا بخواهیم باز هم به آنها فرصت بدهیم. اگر قرار است هر سال تیم سابر زنان به مسابقات اعزام شده و شکست بخورد، چرا این فرصت در اختیار چند جوان جویای نام و باانگیزه قرار نگیرد؟ تاریخ مصرف تیم سابر زنان به پایان رسیده و باید برای تغییر آن فکر اساسی کرد.
اپه و فلوره، هر روز بدتر از دیروز
در شمشیربازی به دلیل یک سیاستگذاری غلط در اسلحه اپه و فلوره هیچ دستاوردی نداشته ایم و تنها ناکام بوده ایم. فدراسیون تمام تمرکز خود را سالهاست معطوف اسلحه سابر کرده و به این دو اسلحه هیچ توجهی ندارد. نتیجه این نگاه غلط ناکامی‌های مسلسل وار و همیشگی این دو اسلحه است. دو اسلحه‌ای که از دور رقابت خارج شده اند و هیچ توجهی به آنها نمی‌شود. نتیجه این استراتژی غلط و گلخانه‌ای فدراسیون شمشیربازی، نابودی این دو اسلحه است. دو رشته‌ای که ناکامی با آنها عجین شده و هیچ اتفاقی درآن نمی‌افتد. دو اسلحه‌ای که قریب به نیم قرن است رنگ المپیک را ندیده اند و در حسرت آن مانده اند و به نظر می‌رسد با این روند این حسرت ۵۰ سال دیگر هم تمدید شده و به یک قرن برسد!
تیم‌های اپه و فلوره شمشیربازی ایران در هر دو بخش زنان و مردان چندی پیش در رقابت‌های انتخابی زون آسیا شرکت کردند تا از آخرین روزنه‌ها برای المپیکی شدن و کسب سهمیه استفاده کنند، اما مطابق انتظار هیچ اتفاقی رخ نداد. محمد اسماعیلی در اسلحه اپه تنها بازیکن ایرانی بود که در انتخابی المپیک قاره آسیا تا نزدیکی گرفتن سهمیه المپیک پیش رفت، اما در مرحله نیمه نهایی شکست خورد و با وجود گرفتن مدال برنز مشترک، اما از رسیدن به سهمیه المپیک در اسلحه اپه بازماند.
اپه و فلوره ایران آخرین باری که توانستند سهمیه بگیرند، در المپیک ۱۹۷۶ مونترال بود و با توجه به ناکامی در این مسابقات این حسرت تا المپیک ۲۰۲۸ لس‌آنجلس امتداد خواهد داشت و ۵۲ ساله می‌شود.
با این شرایط بدیهی بود که در رقاب‌های قهرمانی آسیا که تیم‌های باکیفیت‌تر و شمشیربازان مدعی‌تر حضور دارند، هیچ اتفاقی رخ ندهد و تیم‌های ایران دستاوردی به جز ناکامی نداشته باشند. نکته ناامیدکننده اینکه این تیم‌ها برای حضور در رقابت‌های قهرمانی آسیا حتی شمشیرباز کافی نداشتند و با ترکیب کامل اعزام نشدند. به عنوان مثال تیم اپه در کویت ناقص بود و شمشیرباز نداشت و برای حضور در بخش تیمی از یکی از شمشیربازان فلوره استفاده شد. اپه زنان با ۲ نماینده و فلوره زنان با ۳ شمشیرباز در قهرمانی آسیا شرکت کردند. در اسلحه فلوره اوضاع به اندازه‌ای بد است که هیچ شرکت کننده‌ای در بخش مردان نداشتیم.
شمشیربازان ایران در دو بخش مردان و زنان در این دو اسلحه در مسابقات انفرادی حتی به جمع ۱۶ نفر برتر هم نرسیدند و حذف شدند. بهترین نتیجه ایران در این دو اسلحه رتبه ۲۲ ریحانه رضایی طادی در اپه زنان بود.
در بخش تیمی وضعیت بدتر بود. تیم اپه مردان در نخستین بازی خود برابر چین شکست خورد و در میان ۱۷ تیم در رده پانزدهم قرار گرفت. تیم اسلحه اپه زنان که تنها ۲ شمشیرباز داشت، برای حضور در بخش تیمی یک بازیکن از تیم فلوره زنان قرض گرفت و در همان مسابقه اول برابر قزاقستان شکست خورد و در نهایت در بین ۱۳ تیم شرکت کننده در اسلحه اپه قهرمانی آسیا دوازدهم شد. در فلوره مردان که شمشیربازی نداشتیم، اما فلوره زنان در بازی نخست مغلوب قزاقستان شد و در بین ۹ تیم شرکت کننده در رده آخر قرار گرفت.
در حقیقت شمشیربازان اپه و فلوره ایران در رقابت‌های آسیا حکم یک توریست و تماشاچی را داشتند که جملگی در همان مسابقه نخست برابر حریفان شکست خورده و آخر می‌شدند. هر چند شاید اگر توریست واقعی هم به این مسابقات اعزام می‌شد، همین نتیجه را می‌گرفت و نیازی به صرف این همه هزینه نبود!
این نتایج بد و ناکامی تمام عیار ثابت می‌کند که فدراسیون شمشیربازی تا چه اندازه دچای خطای راهبردی و استراتژیک شده و این دو اسلحه با رویکرد صد درصد غلط فدراسیون نابود شده اند. اتفاقی که لزوم بازنگری در سیاست‌های فدراسیون را به جد یادآوری می‌کند.