جرم انتشار عکس جعلی وایرال شده از ترانه علیدوستی و پدرش چیست؟

آفتاب نیوز :

چندی پیش بود که عکسی جعلی از احسان علیخانی، مجری سابق تلویزیون در در فضای مجازی منتشر شد و حکایت از تغییرات باورنکردنی او داشت. بعد از بازتاب عکس دستکاری شده او در رسانه ها علیخانی با انتشار یک عکس سلفی نوشت: وسط این اوضاع و احوال عکس ادیت می کنند و هنرمندانه پخش می کنند. کلی پیج و خبرگزاری هم منتشر می کنند و منم باید جواب کلی آدم را بدهم، که نه بابا من نیستم!

از 14 دی 1401 که ترانه علیدوستی با قرار وثیقه آزاد شد، دیگر کمتر مثل سابق با جنجال سر زبان ها بود، تا اینکه این اواخر نادره حکیم الهی، مادر ترانه علیدوستی بدون اینکه نامی از بیماری دخترش ببرد، گفت که ترانه به بیماری سختی مبتلا شده، که اکنون حالش خوب است. او بدون اینکه نامی از بیماری ببرد، گفت: منشا بیماری دخترش مشخص نیست.

چند روز بعد تصاویری از ترانه علیدوستی و ملاقات پدرش و بازیگران با او در فضای مجازی منتشر شد، که مشخص شد این تصاویر متعلق به بستری شدن الناز شاکردوست است، که چند سال پیش سر صحنه فیلمبرداری دچار حادثه شده بود.

چندی پیش پرویز پرستویی در صفحه اینستاگرام خود عکسی از چهره تکیده بهرام بیضایی منتشر کرد و ضمن گلایه همیشگی اش نوشت: از دیروز عکس استاد بهرام بیضایی را در فضای مجازی دیدم، بسیار نگران شدم؛ دلم نمی خواست این عکس را منتشر کنم. ولی امروز استاد عزیز و بزرگوار آقای پرویز جاهد، منتقد و نویسنده در اینستاگرامش پستی درباره بیماری استاد بیضایی منتشر کرد و نوشت استاد بیضایی گرفتار هیولای وحشتناکی شده و با آن می جنگد، تا آن را شکست دهد.

در مقابل، حمید امجد هنرمند تیاتر و سینما و از دوستان نزدیک بهرام بیضایی واکنش تندی به خبرسازی های جعلی داد و آن را نتیجه شلوغ بازی ژورنالیستی و خبرسازی جعلی دانست و با طعنه نوشت: در حال حاضر، استاد بیضایی با آمادگی و روحیه ای بهتر از قبل تمرین های نمایش خود را از سر گرفته اند. به جای دست به دست کردن اخبار نادرست می شود منتظر تماشای اجرای نمایش تازه استاد بود.

بر اساس ماده 16، قانون جرایم رایانه ای، هرکس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد، یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (5.000.000) ریال تا چهل میلیون (40.000.000) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. اگر تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد، متهم به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد.

بر اساس ماده 17، هرکس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (5.000.000) ریال تا چهل میلیون (40.000.000) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

سید رضا نقی نژاد اورنگ، کارشناس و منتقد سینما در واکنش به خبرسازی های جعلی که چند وقت یکبار یقه هنرمندان را می گیرد، گفت: متاسفانه بعضی از شبه هنرمندان و شبه بازیگران برای اینکه توی چشم باشند، برای خودشان شایعه درست می کنند، یا به افرادی پول می دهند تا برایشان اینکار را کند. وقتی خبر منفی درباره آن ها منتشر شد، ناگهان سر زبان ها می افتند. چون آن ها نمی توانند با هنرشان دیده شوند، دست به دامن اخبار جعلی می شوند.

اورنگ ادامه داد: بعضی از فعالان فضای مجازی به دنبال خوراک می گردنند. آن ها وقتی می بینند خوراکی ندارند، از صدا، تصویر و فیلم افراد سوء استفاده می کنند. افراد باید به حریم یکدیگر احترام بگذارند. اگر بنا به کنترل فضای مجازی است، باید نظارت ها شدید باشد تا دیگر شاهد این سوء استفاده ها نباشیم. وقتی ناگهان در فضای مجازی اعلام می شود که فلان شخص فوت کرده یا در بیمارستان بستری است و بلافاصله تکذیب می شود، با جان مردم بازی می کند. الان فضای مجازی به گونه ای شده که آدم ها فکر می کنند هر کاری می توانند انجام دهند و دیده نمی شوند.

به گفته این کارشناس سینما، وقتی یک خبرنگار مطلبی را می نویسد، همه نهاد ها به سراغش می روند و شکایت می کنند. چرا برای بی سامانی فضای مجازی کاری نمی شود؟ حتماً باید سوء استفاده رخ دهد؟ ما باید به دنبال پیشگیری باشیم. از طرفی، استفاده از هوش مصنوعی در فضای مجازی قوز بالا قوز شده است.