تفاوت اعسار از هزینه دادرسی و محکوم به

اعسار از هزینه دادرسی و محکوم به، دو مفهوم بنیادین در حقوق ایران هستند که به افراد ناتوان مالی امکان دسترسی به عدالت و پرداخت دیون را می دهند. تفاوت اصلی در زمان طرح، موضوع درخواست، و سمت متقاضی است. اولی قبل از دعوا برای معافیت از هزینه های دادگاه، دومی پس از حکم قطعی برای تقسیط یا معافیت از پرداخت دین مطرح می شود.

در نظام حقوقی ایران، گاهی اشخاص به دلایل مختلف اقتصادی یا حوادث پیش بینی نشده، با تنگناهای مالی روبه رو می شوند. این وضعیت می تواند مانعی جدی بر سر راه احقاق حقوق یا ایفای تعهدات مالی آن ها ایجاد کند. قانون گذار با درک این چالش، نهادی حقوقی به نام اعسار را پیش بینی کرده است تا این افراد بتوانند در مسیر عدالت گام بردارند یا توانایی خود را در پرداخت دیون اثبات کنند. درک عمیق از این مفاهیم و تفاوت های ظریف میان آن ها، برای هر فردی که با مسائل حقوقی درگیر است، حیاتی به نظر می رسد.

اعسار در اصطلاح حقوقی به وضعیتی اطلاق می شود که یک فرد غیرتاجر، به دلیل عدم کفایت دارایی یا عدم دسترسی به اموال خود، قادر به پرداخت هزینه های دادرسی برای طرح دعوا یا بدهی های ناشی از حکم دادگاه نباشد. این مفهوم به حمایت از افرادی می پردازد که در ظاهر دارایی کافی ندارند یا اموالشان در دسترس نیست.

مفاهیم بنیادی اعسار در نظام حقوقی ایران

اعسار، در لغت به معنای ناتوانی و تنگدستی است و در حوزه حقوقی به شرایطی اشاره دارد که فرد، به جز مستثنیات دین، مال و دارایی کافی برای پرداخت بدهی های خود یا هزینه های دادرسی را در اختیار نداشته باشد یا به آن دسترسی نداشته باشد. این سازوکار قانونی با هدف برقراری عدالت و دسترسی همه شهروندان به مراجع قضایی، بدون توجه به وضعیت مالی آن ها، تدوین شده است.

معسر کیست؟ تعریف حقوقی و اهمیت آن

بر اساس ماده ۱ قانون اعسار، معسر کسی است که به واسطه نداشتن مالی به جز مستثنیات دین یا عدم دسترسی به مال خود، قادر به تادیه دیون خود نباشد. مستثنیات دین شامل اموالی است که برای ادامه زندگی آبرومندانه فرد و خانواده اش ضروری بوده و قانون آن ها را از توقیف مستثنی کرده است. اثبات این عدم دسترسی به مال نیز بر عهده مدیون است.

قانون گذار با وضع قوانین اعسار، قصد داشته تا دسترسی به عدالت را برای تمامی اقشار جامعه، فارغ از توان مالی آن ها، فراهم آورد. این امر تضمین می کند که هیچ کس به دلیل فقر، از طرح دعوا برای احقاق حق خود یا دفاع از آن محروم نماند و همچنین، راهی برای پرداخت تدریجی بدهی های مالی در نظر گرفته شود تا از تبعات سنگینی همچون حبس و زندان جلوگیری به عمل آید.

انواع کلی اعسار: نگاهی جامع تر

اعسار، تنها به یک شکل محدود نمی شود و دارای تقسیم بندی هایی است که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند. شناخت این دسته بندی ها به درک عمیق تر این مفهوم و انتخاب مسیر حقوقی صحیح کمک می کند.

اعسار حقیقی در مقابل اعسار حقوقی

اعسار حقیقی به حالتی گفته می شود که فرد واقعاً و به صورت عینی فاقد دارایی کافی برای پرداخت دیون یا هزینه های دادرسی باشد. این فرد هیچ گونه اموال مازادی ندارد که بتواند از طریق آن تعهدات مالی خود را ایفا کند.

در مقابل، اعسار حقوقی برای اشخاص حقوقی و تجار معنی پیدا نمی کند. در نظام حقوقی ایران، تجار (اشخاص حقیقی و حقوقی) در صورت ناتوانی از پرداخت دیون خود، مشمول مقررات ورشکستگی می شوند نه اعسار. ورشکستگی فرایندی متفاوت و پیچیده تر است که هدف آن تعیین تکلیف اموال تاجر و پرداخت دیون به طلبکاران به صورت عادلانه تر است. بنابراین، درخواست اعسار صرفاً از سوی اشخاص حقیقی غیرتاجر قابل طرح است.

اعسار دائم در مقابل اعسار عارضی

اعسار دائم به وضعیتی اشاره دارد که ناتوانی فرد در پرداخت دیون یا هزینه ها، به صورت مستمر و پایدار باشد و امید چندانی به بهبود وضعیت مالی او در آینده نزدیک نباشد. عواملی مانند بیماری های صعب العلاج، از کارافتادگی دائم، یا کهولت سن می توانند منجر به اعسار دائم شوند.

اعسار عارضی (موقت) در شرایطی رخ می دهد که ناتوانی مالی فرد به دلیل حوادث غیرمترقبه یا تغییرات ناگهانی و موقتی در وضعیت اقتصادی او ایجاد شده باشد. بیکاری موقت، تصادف منجر به از کارافتادگی کوتاه مدت، یا ضررهای مالی ناگهانی می توانند از دلایل اعسار عارضی باشند. در این نوع اعسار، پیش بینی می شود که وضعیت مالی فرد در آینده بهبود یابد و او قادر به پرداخت دیون خود خواهد شد. دادگاه در این موارد، ممکن است مهلت یا شرایطی برای پرداخت تعیین کند تا فرد بتواند پس از رفع موانع مالی، به تعهدات خود عمل کند.

اعسار از هزینه دادرسی: راهگشای دسترسی به عدالت

یکی از مهم ترین کارکردهای نهاد اعسار، هموار ساختن مسیر دسترسی به دادگستری برای همه افراد است. هزینه های دادرسی، تعرفه اوراق، حق الزحمه کارشناس و سایر مخارج قانونی می تواند مانع بزرگی برای افراد کم توان مالی باشد تا حق خود را پیگیری کنند. در چنین شرایطی، اعسار از هزینه دادرسی به کمک آن ها می آید.

تعریف و مفهوم: اعسار از هزینه دادرسی چیست؟

اعسار از هزینه دادرسی به معنای عدم توانایی مالی خواهان یا تجدیدنظرخواه در پرداخت هزینه های مربوط به طرح دعوا، اعتراض به رأی یا سایر مراحل دادرسی است. فرد با اثبات این ناتوانی، از پرداخت این هزینه ها معاف می شود و می تواند روند رسیدگی به پرونده خود را ادامه دهد.

شرایط تحقق: چه کسانی می توانند درخواست اعسار از هزینه دادرسی دهند؟

بر اساس ماده ۵۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی، معسر از هزینه دادرسی کسی است که به واسطه عدم کفایت دارایی یا عدم دسترسی به مال خود به طور موقت قادر به تأدیه آن نباشد. این ماده نشان می دهد که شرط اساسی، اثبات عدم تمکن مالی است. متقاضی باید نشان دهد که حتی با فروش اموال خود (به جز مستثنیات دین)، توان پرداخت این هزینه ها را ندارد.

نحوه و مراحل درخواست اعسار از هزینه دادرسی

درخواست اعسار از هزینه دادرسی معمولاً به دو شکل صورت می گیرد:

1. همزمان با دادخواست اصلی: در این حالت، خواهان می تواند درخواست اعسار خود را به همراه دادخواست اصلی طرح کند. دادگاه ابتدا به دعوای اعسار رسیدگی کرده و در صورت پذیرش، به دعوای اصلی ادامه می دهد.
2. قبل از طرح دعوای اصلی: متقاضی می تواند ابتدا دادخواست اعسار را به دادگاه تقدیم کند و پس از صدور حکم اعسار، دادخواست اصلی خود را بدون نیاز به پرداخت هزینه های دادرسی ارائه دهد.

برای اثبات اعسار، مدارک و مستندات زیر لازم است:

• لیست کلیه اموال منقول و غیرمنقول، وجوه نقد، مطالبات و هرگونه دارایی.
• استشهادیه کتبی حداقل دو نفر شاهد که از وضعیت مالی متقاضی اطلاع کامل داشته و توانایی مالی او را تأیید کنند. این شهود باید در دادگاه حاضر شده و شهادت خود را تأیید کنند.
• هرگونه مدرکی که وضعیت مالی نامناسب فرد را نشان دهد، مانند گواهی عدم تمکن مالی، اجاره نامه، فیش حقوقی (در صورت شاغل بودن با درآمد ناچیز) و لیست بدهی ها.

دادگاه صالح: کدام دادگاه به درخواست اعسار از هزینه دادرسی رسیدگی می کند؟

دادگاه صالح برای رسیدگی به درخواست اعسار از هزینه دادرسی، همان دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به دعوای اصلی را دارد یا دادگاهی است که پرونده در مرحله تجدیدنظر یا فرجام خواهی در آن مطرح شده است. به عبارت دیگر، دعوای اعسار یک دعوای تبعی محسوب می شود و به همراه دعوای اصلی در همان مرجع قضایی مورد بررسی قرار می گیرد.

آثار و تبعات پذیرش درخواست اعسار

با پذیرش درخواست اعسار از هزینه دادرسی، متقاضی از پرداخت هزینه هایی نظیر:

• هزینه دادرسی (حق تمبر)
• هزینه دفتری و اوراق قضایی
• هزینه کارشناسی (در صورت لزوم)
• هزینه نشر آگهی
• حق الوکاله وکیل معاضدتی (در صورت درخواست و تعیین وکیل معاضدتی)

معاف خواهد شد. این معافیت تا زمانی پابرجا است که وضعیت اعسار فرد تغییر نکرده باشد. در صورت بهبود وضعیت مالی، ممکن است مجدداً موظف به پرداخت هزینه ها شود. لازم به ذکر است که معافیت از هزینه دادرسی، به معنای معافیت از پرداخت غرامت و خسارت احتمالی به طرف مقابل در صورت محکومیت نیست.

نکات مهم و هشدارهای حقوقی در اعسار از هزینه دادرسی

در فرایند اعسار از هزینه دادرسی، نکات و هشدارهایی وجود دارد که توجه به آن ها ضروری است:

• عواقب ادعای کذب اعسار: اگر متقاضی با ارائه مدارک و شهادت کذب، ادعای اعسار کند و این موضوع در دادگاه اثبات شود، علاوه بر پرداخت هزینه های دادرسی، به مجازات ادعای واهی و حتی حبس محکوم خواهد شد.
• مانع رسیدگی به ماهیت دعوا نیست: پذیرش اعسار از هزینه دادرسی، به هیچ وجه به معنای پذیرش حقانیت متقاضی در دعوای اصلی نیست و دادگاه به طور مستقل به ماهیت دعوا رسیدگی می کند.
• امکان اعتراض: طرف مقابل (خوانده) نیز می تواند به حکم اعسار اعتراض کند و با ارائه دلایل و مستندات، تلاش کند تا عدم اعسار خواهان را اثبات کند.

اعسار از محکوم به: فرصتی برای پرداخت دیون

پس از آنکه دعوایی در دادگاه رسیدگی شد و حکم به پرداخت مبلغی (محکوم به) از سوی یک طرف به طرف دیگر صادر و قطعی گردید، ممکن است محکوم علیه (کسی که محکوم به پرداخت شده) با مشکل مالی مواجه شود و نتواند آن مبلغ را به یکباره بپردازد. در چنین شرایطی، نهاد اعسار از محکوم به فرصتی برای او فراهم می آورد.

تعریف و مفهوم: اعسار از محکوم به چیست؟

اعسار از محکوم به به معنای ناتوانی محکوم علیه در پرداخت یکباره مبلغی است که به موجب حکم قطعی دادگاه، ملزم به پرداخت آن شده است. در این حالت، محکوم علیه از دادگاه درخواست می کند تا به دلیل عدم توانایی مالی، او را از پرداخت یکجای دین معاف کرده و فرصت پرداخت به صورت اقساطی یا در یک مهلت مشخص را به او بدهد.

شرایط تحقق: چه کسانی می توانند درخواست اعسار از محکوم به دهند؟

درخواست اعسار از محکوم به تنها پس از صدور حکم قطعی و لازم الاجرا علیه فرد قابل طرح است. شرایط اصلی برای تحقق آن عبارتند از:

• صدور حکم قطعی: باید یک حکم دادگاه مبنی بر محکومیت مالی فرد صادر شده و این حکم قطعی شده باشد و قابلیت اجرا داشته باشد.
• عدم کفایت مالی: فرد باید ثابت کند که دارایی هایش (به جز مستثنیات دین) برای پرداخت تمام یا بخشی از محکوم به کافی نیست و توان پرداخت یکجای آن را ندارد.
• عدم تعلق به مستثنیات دین: اموالی که فرد برای زندگی آبرومندانه خود و خانواده اش نیاز دارد، مانند خانه مسکونی متناسب، لوازم ضروری زندگی، ابزار کار و … (مستثنیات دین) قابل توقیف برای پرداخت بدهی نیستند. متقاضی اعسار نباید اموالی مازاد بر مستثنیات دین داشته باشد.

نحوه و مراحل درخواست اعسار از محکوم به

مهلت قانونی برای طرح دادخواست اعسار از محکوم به، معمولاً سی روز پس از ابلاغ اجراییه است. اگر در این مدت دادخواست ارائه نشود و فرد بدهی خود را پرداخت نکند، ممکن است مشمول حبس شود (ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی).

مدارک و مستندات لازم برای درخواست اعسار از محکوم به به شرح زیر است:

• لیست کامل و دقیق تمامی اموال منقول و غیرمنقول، وجوه نقدی نزد بانک ها، مطالبات از اشخاص ثالث و هرگونه دارایی دیگر.
• فهرست کلیه نقل و انتقالات مالی خود (شامل خرید و فروش اموال) طی یک سال قبل از طرح دعوا.
• شهادت نامه کتبی حداقل چهار نفر شاهد که از وضعیت مالی و معیشتی محکوم علیه آگاه باشند و توانایی مالی او را تأیید کنند. این شهود نیز باید در دادگاه حاضر شوند.

دادگاه صالح: کدام دادگاه به درخواست اعسار از محکوم به رسیدگی می کند؟

دادگاه صالح برای رسیدگی به درخواست اعسار از محکوم به، دادگاهی است که حکم قطعی محکومیت مالی را صادر کرده است. اگر حکم در مرحله بدوی صادر شده باشد، همان دادگاه بدوی صلاحیت رسیدگی به اعسار را دارد و اگر حکم در مرحله تجدیدنظر قطعی شده باشد، دادگاه صادرکننده رأی بدوی، صلاحیت رسیدگی به اعسار را خواهد داشت.

آثار و تبعات پذیرش درخواست اعسار از محکوم به

در صورت پذیرش درخواست اعسار، دادگاه معمولاً یکی از تصمیمات زیر را اتخاذ می کند:

• تقسیط محکوم به: دادگاه با در نظر گرفتن وضعیت مالی مدیون، میزان درآمد او و سایر بدهی ها، مبلغ محکوم به را به اقساط معین تقسیم کرده و جدول زمان بندی پرداخت را تعیین می کند.
• مهلت اعطا شده برای پرداخت: در برخی موارد، دادگاه ممکن است یک مهلت مشخص (مثلاً چند ماهه) به مدیون بدهد تا بتواند بدهی خود را به صورت یکجا پرداخت کند.
• ممنوعیت نقل و انتقال اموال: تا زمانی که محکوم به به طور کامل پرداخت نشده باشد، دادگاه می تواند حکم به ممنوعیت نقل و انتقال اموال مدیون صادر کند تا حقوق طلبکار تضمین شود.
• جلوگیری از حبس مدیون: یکی از مهم ترین آثار پذیرش اعسار، جلوگیری از اعمال ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی است که می تواند منجر به حبس مدیون شود. با حکم تقسیط یا اعطای مهلت، مدیون از خطر حبس رهایی می یابد.

نکات مهم و هشدارهای حقوقی در اعسار از محکوم به

در این نوع اعسار نیز توجه به نکات زیر اهمیت دارد:

• عواقب ادعای کذب اعسار: بر اساس ماده ۱۸ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، اگر مشخص شود که ادعای اعسار کذب بوده است، متقاضی علاوه بر پرداخت بدهی، به مجازات حبس نیز محکوم خواهد شد.
• امکان اعتراض طلبکار: طلبکار می تواند به حکم اعسار یا تقسیط صادر شده اعتراض کند و با ارائه دلایل و مستندات، سعی در اثبات تمکن مالی مدیون یا عدم تناسب اقساط تعیین شده داشته باشد.
• تفاوت با اعسار از مهریه: اعسار از مهریه، در واقع نوعی اعسار از محکوم به است که در دعاوی خانوادگی مطرح می شود و از قواعد کلی اعسار از محکوم به پیروی می کند.

اعسار، چه از هزینه دادرسی و چه از محکوم به، یک سازوکار قانونی حیاتی برای حفظ حقوق افراد در شرایط تنگدستی است، اما سوءاستفاده از آن می تواند عواقب حقوقی جدی برای مدعی به همراه داشته باشد.

تفاوت های کلیدی و جامع: اعسار از هزینه دادرسی و محکوم به

با وجود آنکه هر دو نوع اعسار به وضعیت ناتوانی مالی فرد اشاره دارند، اما تفاوت های ساختاری و ماهوی مهمی میان اعسار از هزینه دادرسی و اعسار از محکوم به وجود دارد. این تفاوت ها در زمان طرح، موضوع درخواست و آثار قانونی آن ها نمود پیدا می کند.

محورهای مقایسه

جدول زیر به مقایسه جامع این دو نوع اعسار می پردازد:

محور مقایسه	اعسار از هزینه دادرسی	اعسار از محکوم به
زمان طرح دعوا	قبل یا همزمان با طرح دعوای اصلی (دادخواست بدوی، تجدیدنظر یا فرجام خواهی)	پس از صدور حکم قطعی و لازم الاجرا، و معمولاً ظرف ۳۰ روز از ابلاغ اجراییه
سمت متقاضی	خواهان یا تجدیدنظرخواه (کسی که قرار است دعوا را مطرح کند)	محکوم علیه (کسی که به پرداخت مبلغی محکوم شده است)
موضوع درخواست	معافیت از پرداخت هزینه های قانونی دادرسی (حق تمبر، کارشناسی، نشر آگهی و…)	مهلت یا تقسیط برای پرداخت مبلغ محکوم به (اصل دین)
مستندات و دلایل اثبات	استشهادیه دو نفر شاهد مطلع از وضعیت مالی، لیست اموال	استشهادیه چهار نفر شاهد مطلع از وضعیت مالی، لیست کامل اموال و نقل و انتقالات یک سال اخیر
قوانین حاکم	ماده ۵۰۴ به بعد قانون آیین دادرسی مدنی	قانون اعسار، قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
آثار و نتایج	تضمین دسترسی به دادگستری، معافیت موقت از هزینه های دادرسی	تقسیط بدهی، اعطای مهلت برای پرداخت، جلوگیری از حبس مدیون، ممنوعیت نقل و انتقال اموال
دادگاه صالح	دادگاه رسیدگی کننده به اصل دعوا	دادگاه صادرکننده حکم قطعی (دادگاه بدوی یا تجدیدنظر)

نکات تکمیلی و عملی در خصوص اعسار

در کنار درک تفاوت های اصلی اعسار از هزینه دادرسی و محکوم به، دانستن برخی نکات تکمیلی و عملی می تواند به افراد کمک کند تا با دید بازتری در این مسیر گام بردارند.

مستثنیات دین: چه اموالی شامل اعسار نمی شوند؟

مستثنیات دین، اموالی هستند که قانون آن ها را از شمول توقیف برای پرداخت بدهی مستثنی کرده است. این اموال برای حفظ کرامت انسانی و امکان ادامه زندگی حداقلی مدیون و افراد تحت تکفل وی ضروری هستند. برخی از مهم ترین مستثنیات دین عبارتند از:

• منزل مسکونی که عرفاً در شأن مدیون باشد.
• لوازم زندگی ضروری و اساسی (اثاثیه منزل).
• ابزار و وسایل کار و امرار معاش (در حد نیاز).
• کتب و ابزارهای علمی و تحقیقاتی (متناسب با شأن مدیون).
• ودیعه مسکن (مبلغی که بابت اجاره مسکن پرداخت شده و برای اجاره مسکن جدید ضروری است).
• آذوقه موجود و ضروری برای مصرف یک ماه.

این اموال، حتی در صورت اثبات اعسار نیز، مورد محاسبه برای پرداخت بدهی قرار نمی گیرند و طلبکار حق توقیف آن ها را ندارد.

تکلیف ورثه معسر در صورت فوت متقاضی

اگر فردی که دادخواست اعسار داده است، در طول رسیدگی یا پس از صدور حکم اعسار فوت کند، حکم اعسار او (چه از هزینه دادرسی و چه از محکوم به) لزوماً شامل ورثه وی نمی شود. اعسار یک وضعیت قائم به شخص است و ورثه باید خود به صورت جداگانه، در صورت عدم تمکن مالی، دادخواست اعسار تقدیم کنند. اگر ورثه توانایی مالی داشته باشند، مکلف به پرداخت دیون مورث خود از ترکه او هستند.

نقش وکیل متخصص در دعاوی اعسار و مزایای آن

دعاوی اعسار، با وجود ظاهر ساده، پیچیدگی های حقوقی و ظرافت های اثباتی خاص خود را دارند. جمع آوری مدارک، تنظیم دادخواست، ارائه مستندات صحیح و دفاع مؤثر در دادگاه، نیازمند تخصص و تجربه حقوقی است. وکیل متخصص در دعاوی اعسار می تواند مزایای متعددی را برای موکل خود به ارمغان آورد:

• افزایش شانس موفقیت: با تسلط بر قوانین و رویه های قضایی، بهترین استراتژی را برای اثبات اعسار یا دفاع در برابر آن اتخاذ می کند.
• صرفه جویی در زمان و هزینه: وکیل با انجام صحیح امور، از اطاله دادرسی و هزینه های اضافی جلوگیری می کند.
• کاهش استرس: امور حقوقی می تواند بسیار پراسترس باشد؛ وکیل با مدیریت پرونده، بار روانی را از دوش موکل برمی دارد.
• دفاع تخصصی: وکیل می تواند در جلسات دادگاه حاضر شده و با ارائه دفاعیات مستدل و قانونی، شانس موکل را برای موفقیت در دعوا افزایش دهد.

اشتباهات رایج در درخواست اعسار و نحوه پرهیز از آن ها

برخی اشتباهات رایج در این دعاوی می تواند منجر به رد درخواست یا عواقب حقوقی نامطلوب شود:

• عدم ارائه لیست کامل اموال: مخفی کردن یا ارائه ناقص لیست اموال، می تواند به عنوان ادعای کذب تلقی شده و رد درخواست را در پی داشته باشد.
• شهادت کذب: استفاده از شهود غیرمطلع یا تشویق به شهادت دروغ، پیامدهای قانونی جدی برای فرد و شهود خواهد داشت.
• عدم رعایت مهلت قانونی: در اعسار از محکوم به، عدم طرح دادخواست در مهلت ۳۰ روزه از ابلاغ اجراییه، می تواند منجر به صدور قرار بازداشت و حبس مدیون شود.
• عدم درک تفاوت ها: اشتباه گرفتن اعسار از هزینه دادرسی با اعسار از محکوم به، می تواند به طرح اشتباه دعوا و طولانی شدن روند رسیدگی منجر شود.

نتیجه گیری

اعسار از هزینه دادرسی و اعسار از محکوم به، دو ابزار مهم و حیاتی در نظام حقوقی ایران هستند که برای حمایت از افراد کم توان مالی طراحی شده اند. هدف اصلی اعسار از هزینه دادرسی، تضمین دسترسی به عدالت و امکان طرح دعوا برای هر شهروندی است، در حالی که اعسار از محکوم به، راهکاری برای پرداخت تدریجی و ممکن ساختن ایفای تعهدات مالی پس از صدور حکم قطعی است.

تفاوت های اصلی این دو مفهوم در زمان طرح، موضوع درخواست، و سمت متقاضی خلاصه می شود. درک دقیق این تمایزها، شرایط هر یک، مدارک لازم و آثار حقوقی آن ها، برای هر فردی که درگیر مسائل مالی و حقوقی است، بسیار ضروری است. با توجه به پیچیدگی های حقوقی و اهمیت اثبات صحیح وضعیت اعسار، اکیداً توصیه می شود پیش از هرگونه اقدام، با یک وکیل متخصص در این زمینه مشاوره حقوقی انجام شود. مشاوره با وکیل، نه تنها به شما در انتخاب مسیر درست کمک می کند، بلکه از بروز اشتباهات احتمالی و عواقب نامطلوب جلوگیری خواهد کرد.