آیین های عزا بر مدار عباس و حسین (ع) در مازندران – خبرگزاری دکتر نانو | اخبار ایران و جهان

خبرگزاری دکتر نانو، گروه استان‌ها: آئین‌های عزاداری مردم دیار علویان همزمان با تاسوعا و عاشورای حسینی به اوج می‌رسد و در هر نقطه از استان، این رسم‌های عزا و سوگواری به عشق سید و سالار شهیدان و شهدای کربلا اجرا می‌شود.

مازندران مملو از رسم‌های ناب و بکر عاشورایی است که همچنان طی قرن‌ها با شور و حال خاصی برگزار می‌شود و عشق و ارادت به خاندان نبوی و علوی، راز ماندگاری این آئین‌ها است.

«فرمازنون» یا «فرما بزوئن» از جمله آداب و رسوم مازندرانی‌ها است و اعتقاد دارند، هیچیک از عزاداران و سوگواران حسینی نباید تشنه یا گرسنه بمانند، درب خانه‌های مازندران به روی سوگواران در تاسوعا و عاشورا گشوده است.

سنت فرمازنون در برخی روستاهای شهرستان بابل مانند درونکلا، روستاهای بادله و اسرم ساری، شهیدآباد بهشهر برخی مناطق دیگر انجام می‌شود. اما معروف‌ترین منطقه اجرای این رسم شهر سورک در ۵ کیلومتری مرکز استان است که هر سال در روز عاشورا شهروندان آن بر اساس رسمی دیرینه اطعام‌دهی به مهمانان و عزاداران امام حسین (ع) را انجام می‌دهند.

عاشورای هر سال، سورکی‌ها در خانه‌های خود را به روی عزاداران و مسافران باز می‌کنند و خود را خادم سفره اباعبدالله (ع) می‌دانند. هر سال در روز عاشورا چندین هزار نفر برای حضور در کنار سفره‌های عزاداری سورکی‌ها به این شهر سفر می‌کنند.

شبیه خوانی

آئین‌های عاشورایی مازندران هم‌زمان با دهه اول محرم کلید می‌خورد و ازجمله مراسم سنتی عزاداری و سوگواری مازندرانی‌ها برگزاری مراسم تعزیه «شبیه‌خوانی» که یکی از نمایش‌های معتبر ایرانی با مضامین واقعه کربلا و شهادت امام حسین (ع) است در بیشتر روستاها و شهرها اجرا می‌شود.

علم گردانی همزمان با تاسوعای حسینی در روستاهای و شهرهای مازندران اجرا می‌شود و علم‌های عزا در سوگ سید و سالار شهید به حرکت در می‌آید. رئیس اداره تبلیغات اسلامی ساری از اجرای مراسم علم گردانی به مناسبت ماه محرم در روستاهای منطقه خبر داد.

حجت الاسلام حسین زارع در گفتگو با خبرنگار دکتر نانو با تسلیت ماه محرم افزود: یکی از رسم‌های عزاداری در منطقه این است که در محرم به مناسبت پاسداشت فداکاری‌های حضرت ابوالفضل عباس علیه السلام و به پاس تلاش‌ها و زحمات این حضرت به عنوان علمدار و پرچمدار کاروان کربلا، مراسم علم گردانی در روستاهای منطقه اجرا می‌شود.

وی با بیان اینکه علم گردانی در روستاهای منطقه اجرا شد، گفت: عزاداران با در دست داشتن علم وارد حیاط منزل مردم می‌شوند و به عزاداری می‌پردازند.

وی گفت: صاحبخانه اگر نذری داشته باشد به پای علم ادا می‌کند و هدف این است که با توسل به باب الحوائج حضرت عباس علیه السلام زندگی را بیمه کنند.

رئیس تبلیغات اسلامی ساری ترویج فرهنگ ایثار و شهادت را از دیگر اهداف بیان کرد.

آداب و سنت‌های قدیمی مازندرانی‌ها که در ماه محرم برگزار می‌شود در آنها دلدادگی و ارادت خاص مردم این دیار دلباخته به امام حسین به نمایش گذاشته می‌شود از شستن علم‌های تکایا و نوشیدن آن آب به نیت شفای بیماران و سلامتی، گوسفندهایی که نذر اطعام دهی مجالس امام حسین (ع) شدند در ماه محرم از ییلاقات آورده می‌شود تا در روستاها ذبح و پخت شود، از کشاورزانی که در زمان کشت برنج بخشی از محصول شالیزارهای خود را نذر اطعام دهی مجالس محرم می‌کند تا آن روستایی که با وجود نداشتن زمین از نیروی جسمی خود برای خدمتگزاری در این ماه استفاده می‌کند و در اجرای رسم «گَرد دیه» در غبار روبی از مساجد و تکایا شرکت می‌کند.

عزاداری قوم بنی اسد

عزاداری قوم بنی اسد از آئین‌های شهرستان گلوگاه و شهرستان میاندورود در شرق مازندران است که بعد از شهادت امام حسین (ع) و یارانش برپا می‌شود.

در این مراسم افراد با پوشش‌های خاص بر سر زنان و سینه زنان به خیابان‌ها و حسینیه می آیند و با ناله و زاری می‌گویند که برای دفن شهدای کربلا آمده‌اند و ارادت خود را به اهل بیت (ع) و یارانشان اعلام می‌کنند.

این آئین، برگرفته از این واقعه تاریخی است که قوم بنی اسد پس از شهادت امام حسین (ع) و یارانشان، خود را به صحرای کربلا رساندند و اجساد شهدا را دفن کردند.

محرم در کنار همه عزاداری‌ها و سیاه پوشیدن و اقامه عزای حسینی، فرصتی مناسب برای صیقل دادن روح و تبلیغ دین و اسلام است تا با بهره مندی از این ماه در تعظیم و بزرگداشت شعائر دینی و فلسفه قیام اباعبدالله الحسین (ع) در طول ماه‌های دیگر موفق عمل کنیم.

تکیه

تکیه در مازندران مترادف با حسینیه است. در واقع در مازندران شما چادرهای عزاداری مرسوم در نقاط دیگر کشور را نمی‌بینید. محوطه‌های جلویی این تکیه‌ها دارای مکان‌هایی به نام «سقا نفار» است که دو طبقه دارد و اغلب جوانان محل در طبقه دوم آن جمع می‌شوند و در طبقه اول آن چای و شربت به عزاداران داده می‌شود. سالمندان و میان‌سالان هم در تکیه مستقر می‌شوند.